Andrzej Kalinowski
Powstanie miejscowości było i jest ściśle związane z cystersami. Przybyli oni do miejscowości w roku 1227. Fundacja opactwa nastąpiła w latach 1222-1228. Jej inicjatorem był kanonik wrocławski Mikołaj (notariusz sekretarza księcia Henryka Brodatego). W maju 1227 roku pierwsi cystersi przybywają z klasztoru w Lubiążu wraz ze swoim opatem Henrykiem.
Do dnia dzisiejszego nie można jednoznacznie stwierdzić czy nazwa miejscowości pochodzi od fundatora pośrednio – Henryka Brodatego, czy od imienia pierwszego opata – Henryka. To cystersi w końcu rozsławili i dają o dziś utrzymanie miejscowej ludności w okolicy.
Później nastąpiło zahamowanie w rozwoju klasztoru z powodu wojen z Tatarami (Legnica - 1241 rok). Losy tego potężnego kompleksu kościelno-klasztornego były podobne jak i pozostałych obiektów sakralnych w Polsce na przestrzeni wieków. Wiek XIX, wojny napoleońskie, król pruski Fryderyk Wilhelm III dnia 22 listopada 1810 roku ogłasza edykt o zniesieniu opactwa w Henrykowie i przejęciu całego majątku przez państwo pruskie. Posiadłość wkrótce została sprzedana królowej holenderskiej, która była krewną króla Prus.
Dzięki temu (takiemu biegowi spraw) cała posiadłość miała bogatych gospodarzy i mecenasów sztuki a na przestrzeni lat nie popadła w ruinę . Przekształcono ją nawet w rezydencję magnacką. Działania wojenne (II wojna światowa) nie spowodowały specjalnych zniszczeń, no może trochę rozgrabiono klasztor.
Po wojnie tak zachowany obiekt poddawany był systematycznym konserwacjom i naprawom, ale postępująca wilgoć i inne tzw. „trudności obiektywne ” oraz zaległości finansowe spowodowały, że dopiero po przejęciu części obiektów klasztornych przez Seminarium Duchowne Ziemi Dolnośląskiej (1990 rok - decyzją kardynała Henryka Gulbinowicza), zaczęto gruntownie odnawiać obiekty (na terenie klasztoru „władze ludowe” otwarły w 1965 roku technikum rolne i hodowli zwierząt).
W 1997 roku w części budynków gospodarskich urządzono dom pomocy społecznej Caritas oraz warsztaty terapii zajęciowej. Na specjalną uwagę zasługują drewniane stalle w kościele z okresu baroku. Ponadto w klasztorze i kościele… czas się zatrzymał. Można zobaczyć mnóstwo starej architektury, mebli, detali, kominków, nowo odkrywanych fresków i innych rzeczy. Prawdziwa gratka dla miłośników historii i dziejów Polski. Dziś kompleks jawi się bardzo okazale. W części klasztoru gospodarzami są seminarzyści, a kościół i parafia należy do OO. Cystersów ze Szczyrzyca. Jest ich tam obecnie pięciu.
Zapraszam Państwa do obejrzenia kompletu, 31 zdjęć:
https://picasaweb.google.com/103511753291993799832/17Marca2015