Tagi: Marek Morawski

Marek Morawski

Ostatnio usłyszałem wypowiedź starszej pani, której córka wyjechała do Austrii. Tam mieszka, pracuje, płaci podatki dla dobra Austrii, ma swoją rodzinę. Pani ta ubolewa bardzo nad tą sytuacją, ale córka nie chce wracać do Polski, nienawidzi Polski.

Padły takie mocne słowa. Nigdy się z czymś takim nie zetknąłem. Nigdy nie słyszałem od ludzi o pokolenie czy dwa starszych takich sformułowań. Nie słyszałem takich słów od tych, co wyemigrowali w XX wieku, a nawet XIX wieku. Ludzie emigrowali z powodów ekonomicznych, z powodów prześladowań politycznych. Zawsze z wielkim żalem i smutkiem, że opuszczają ojczyznę. Przeżywali tragedię opuszczenia swojego kraju. Decyzja zawsze była bardzo trudna. Teraz młodzi ludzie uciekają z tego kraju, z Polski nie tylko z nadzieją na lepsze życie, ale i z radością, że w końcu wyjadą z tego potworne źle zorganizowanego państwa, z państwa, które nie dba o wszystkich obywateli w takim  samym stopniu, są lepsi i gorsi, jest sekowanie ludzi, które tworzy prawo trudne do życia, prawo, które w swym majestacie zachowuje się jak Janosik: odbiera wielu ludziom, by dać innym. Prawo, które nie jest zgodne z principiami zawartymi w konstytucji, nie jest zgodne z normalną przyzwoitością. Państwo jest niewygodne, trudne, stronnicze, dzielące społeczeństwo na lepszych i gorszych. To nie przypadek, że wyjechało ponad 2 miliony młodych ludzi pełnych sił, przedsiębiorczych, posiadających przecież jakieś walory, które można sprzedać w postaci pracy za granicą. DWA MILIONY OBYWATELI, którzy powiedzieli temu państwu NIE. Oznacza to, że do budżetu państwa nie wpływa kilka miliardów złotych w postaci podatku miesięcznie. Czy nie zatkałyby one dziury w budżecie?

Kto zostaje w kraju? Mniej zaradni, mniej wykształceni i już nie tak młodzi. Zostają ustosunkowani. Państwo nic nie zrobiło nie tylko dla tych, co wyjechali, ale i dla tych, co zostają. Decydenci wciąż wszystko robią, ale dla siebie samych, dla warstwy uprzywilejowanych. Reszta niech się sama martwi o siebie. Nie będzie lekarstw, nie będzie dostępna opieka medyczna, to ci najbardziej potrzebujący wymrą. Mniejsze będą wydatki, mniej emerytów, więcej usług pogrzebowych. Tak to się w praktyce przekłada.

Czy można uczyć nienawiści do własnego kraju? Tak, można i mam wrażenie od pewnego czasu, że to się czyni na wielką skalę. Sposobów jest wiele. Jednym z nich jest takie zorganizowanie państwa, by ludzie młodzi sami uciekali, mając dość nie tylko niemożliwości znalezienia pracy, ale i warunków życia, niesprawiedliwego traktowania obywateli, zakłamywania rzeczywistości, stronniczości sądów i prokuratury, trywializowania poważnych problemów prawie 40 milionowego narodu, a wyolbrzymianie spraw niewielkich do wielkiej rangi. Wszystko zostaje przedstawiane w niewłaściwych proporcjach.

Owszem wiele dokonano, ale zadajmy sobie pytanie, kto tego dokonał? Miasta i wioski są uporządkowane, mury odnowione, ogródki przystrzyżone, buduje się jakieś zakłady pracy. To widać. Tylko, że tego dokonali sami mieszkańcy tego kraju. Mogli kupić choćby kosiarki i przystrzyc trawę dookoła domu. Są farby. Można wymalować domostwo. Tyle, że na tych kosiarkach, farbach i innych materiałach zarabiają firmy zagraniczne. Mamy sklepy wielkopowierzchniowe. Na nich znowu zarabiają współcześni kolonialiści, czyli kapitał i państwa zagraniczne. To nie jest pikuś. To jest ponad STO MILIARDÓW wywożonego kapitału w postaci zysku opodatkowanego i nieopodatkowanego. Czy wyrażamy zgodę na okradanie nas przez kapitał zagraniczny za przyzwoleniem władz?

Polski drobny handel właściwie całkowicie padł. Nie miał szans, bowiem państwo stworzyło obcemu kapitałowi warunki lepsze niż kapitałowi krajowemu, własnemu. W efekcie w Polsce jest coraz mniej polskiej majętności.

Jest jeszcze inny sposób zmieniania stosunku do własnego kraju. Szerzenie polityki antypatriotycznej, co się czyni na wielką skalę, wypaczanie historii dawnej i współczesnej, eliminowanie własnej historii i propagowanie historii obcej, zawieranie umów niekorzystnych dla własnego kraju i mnóstwo innych sposobów.

Jesteśmy chyba jedynym państwem na świecie, które prowadzi politykę antypatriotyczną, którego establishment otwarcie wyśmiewa się z polskości, w którym jest tolerancja na hańbienie własnej flagi, wyśmiewanie się otwarcie z ludzi wierzących, ignorowanie większości, propagowanie zachowań niszczących rodzinę przy propagandzie niby obrony rodziny itd.

Moją zatem odpowiedź na postawione pytanie jest niestety TAK. Tego nigdy w ponad tysiącletniej historii Polski nie było. Nawet  w czasach Targowicy. Tego nie ma w jakimkolwiek kraju na świecie.

Marek Morawski

Mieszkam w chyba najdziwniejszym kraju świata. Niegdyś sam Jean-Paul Sartre pisał, że Polska (Ludowa) jest krajem paradoksów. Było to jednak w czasach demoludów, pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt lat temu. Teraz, jak wielu podaje, ponoć się zmieniło. Pozostało jednak stwierdzenie Sartre’a, że prozę warto pisać jedynie w kraju wolnym, w demokracji. Nie można się z tym nie zgodzić. Piszę zatem o problemie, który mnie od dawna nurtuje: Czy należy uczyć miłości Ojczyzny? Dla mnie Ojczyzny pisanej zawsze z dużej litery. W chwili zadania powyższego pytania myśli zaczynają się kłębić. Sartre pisał o Polsce jako o dziwnym kraju, kontrowersyjnym, pełnym sprzeczności. Tym razem nie stawiam kwestii jak sam egzystencjalista Sartre, że przeciętnie w Polsce zarabia się 2000zł, a wydaje 3000zł. Jest kwestia zasad, pryncypiów, istnienia Polski i Polaków, a nie pełnego żołądka. Dlatego piszę o Polsce, jako o najdziwniejszym kraju świata. Nie znam, nie czytałem o żadnym kraju, obojętnie jakiego ustroju, w którym patriotyzm nie byłby ważny dla władz państwowych, dla rządzących, dla elit danego kraju, dla obywateli tego kraju, dla establishmentu. Obywatele mogą chcieć obalenia monarchy, dyktatora, samowładcy czy partii rządzącej, ale nie słyszałem o wyparciu się swego kraju, chyba że chodziło o uzyskanie samodzielności jak w kraju Basków, Tybecie, Katalonii.

Wszystkie kraje dbają o stworzenie i utrzymanie pewnych specyficznych rytuałów podczas podniosłych uroczystości, specjalnych momentów w życiu swego kraju. Szacunek dla nich, dla hymnu, barw narodowych, flag, symboli jest bezwzględnie wymagany pod rygorem sankcji karnych. Tak się dzieje w starych demokracjach jak w USA, w monarchii angielskiej, ale kraju demokratycznym, nowych krajach afrykańskich czy państwach azjatyckich. Wszędzie pieczołowicie przestrzega się wszelkich narodowych rytuałów, podkreśla swoją historię, wstawia na piedestały swoich bohaterów narodowych. I jest to świętość. Tak jest w Meksyku, tak traktują swój kraj Tybetańczycy, którym odbiera się ich kraj, chce pozbawić tożsamości polityką, inżynierią demograficzną. W wielu krajach to nie jest temat w ogóle do dyskusji. Patriotyzm jest oczywistością, jest koniecznością, inaczej traci się swój kraj, traci wolność, staje się niewolnikiem niby we własnym kraju.

Jacy synowie mogą chcieć odwrócić się od swej Ojczyzny, od swojej historii, swej tożsamości? Komu oni naprawdę służą? Jak to się wówczas nazywa? JAK TO SIĘ WÓWCZAS NAZYWA?

Nauka patriotyzmu jest koniecznością, a nie możnością!!! To jest principium każdego sprawującego władzę, za wyjątkiem tych, co pełnią ją jako namiestnicy w obcym imieniu.

Jakże pięknie uczucie to wyrażają słowa hymnu napisanego (opublikowanego) w 1774 roku przez Ignacego Krasickiego:

„Święta miłości kochanej Ojczyzny,
Czują cię tylko umysły poczciwe*…”

* wówczas określenie „poczciwy” znaczyło zacny w przeciwieństwie do obłudny, zdradziecki, fałszywy.

Marek Morawski

Wystąpienie Prezydenta Stanów Zjednoczonych, pana Baracka Obamy o „polskich obozach zagłady” zbulwersowało polską opinię publiczną. Wydaje się, że nie był to lapsus, jakiś złośliwy chochlik, lecz oficjalne wystąpienie, starannie przygotowane przez sztab doradców, ekspertów. Pan Adam Daniel Rotfeld, były Minister Spraw Zagranicznych nie zareagował, choćby dyskretnie, godząc się tym samym na fałszowanie faktów historycznych, i to na oczach całego Świata. Nie wiem czy w sposób zamierzony, czy z innych powodów. Z przykrością trzeba stwierdzić, że jako fachowiec, nie znalazł się godnie w tym miejscu i czasie. Stworzono obraz, jakoby to Polacy odpowiadali za niemieckie nazistowskie obozy śmierci, a tylko wyjątkowo, tak jak Jan Karski sprzeciwiali się postawie ogółu. Jakże plugawe myślenie, jakobłudne działanie. I to w USA.

A co dzieje się u nas, w kraju? Czy czasem nie zatraciliśmy wrażliwości, wyczucia i wręcz instynktu samozachowawczego? Czy nie ulegamy haniebnej manipulacji dziennikarzy, mass mediów i różnych polityków, którzy dawno wyparli się przynależności do naszego narodu, dla których ważniejsze jest służenie „na dwóch łapkach” obcemu panu. Nie utożsamiają się z tym krajem, z Polska. To widać bez okularów.

Zdumiewające, że ten proces narasta w ciągu ostatnich 20 lat niby niepodległej Polski. Za okupacji sowieckiej, w czasach PRL nie było mowy o rozdzieleniu nazizmu od Niemiec, obozów koncentracyjnych od ich niemieckich wykonawców.

Dlaczego nikt nie pilnuje w Polsce używania właściwego nazewnictwa, choćby w ofertach biur turystycznych. Dlaczego są reklamowane wycieczki do obozów zagłady, posługując się polskim nazewnictwem miejscowości i obozów? Dlaczego nie oferuje się wycieczek do obozów zgodnie z ich nazwami i miejscami historycznymi: na przykład do niemieckiego obozu zagłady Konzentratlager Auschwitz-Birkenau? Tak samo w prasie, w książkach, audycjach. To nie jest przewrażliwienie. To jest kwestia prawdy historycznej i naszego Polaków honoru. Nie byliśmy najeźdźcami, nie wywołaliśmy wojny w imię lebensraum niemieckiej rasy nadludzi. Może warto znać historię czasów najnowszych w stopniu wystarczającym, a nie na poziomie niczego niepojmujących robotów do pracy po kres życia, bez możliwości choćby kilkuletniego odpoczynku przed śmiercią.

Jeśli nie będziemy szanować siebie, to nikt nas nie będzie szanował ani w Europie, ani na świecie.

Pora, by administracja miast i miasteczek, prezydenci czy burmistrzowie dopilnowali właściwego nazewnictwa we wszystkich miejscach, gdzie ono może się pojawić wypaczając historię. To Niemcy hitlerowskie wywołały II wojnę światową, zajęły tereny wielu krajów, eksterminowali ludność, likwidowali w obozach koncentracyjnych żydów, Cyganów, Polaków i wszelkich przeciwników. Likwidowali elitę Polski, zaczynając od Sonderaktion Krakau już w listopadzie 1939 roku. To obywatele narodu niemieckiego, jakoby wysoce cywilizowanego, mordowali ludzi wykształconych, przedstawicieli elit intelektualnych Polski, aby uniemożliwić odrodzenie się silnej, niezależnej politycznie Polski. Bez elit społeczeństwa nie istnieją, nie rozwijają się. Następuje marazm i regres. Bez swej historii narody tracą tożsamość. Warto o tym pamiętać w każdym momencie swego życia, obojętnie gdzie się przebywa. Wypaczanie historii, przeinaczanie faktów historycznych jest działalnością wrogą swojemu krajowi, swojemu narodowi. Pamiętajmy o tym, my Polacy, niech pamiętają o tym Ci, co czują się Polakami.

PS. Nic się nie zmieniło od czasu II wojny światowej. Na defiladę zwycięzców Polska nie była zaproszona z tych samych względów poprawności politycznej. To są fakty, a nie mity.

Marek Morawski

Od dawna wszystko chce się odbrązawiać, odzierać z odświętnych szat, negliżować wraz z własną osoba do dna, do spodu i do absurdu. Potem w zależności od zamówienia politycznego mówi się, że jest to komedia albo tragedia. I dobrze, bo bez instrukcji nie wiadomo by było, czy się śmiać czy płakać. Do tego rozeznania trzeba mieć specjalny system wartości: RELATYWNY. System wartości to etyka, po prostu moralność. Powiem jeszcze inaczej – zwykła przyzwoitość. Potrzeba przyzwoitości najzwyklejszej, aby wiedzieć jak się zachować w odpowiedniej sytuacji, aby wiedzieć, że o zmarłych źle się nie mówi, że można się rozebrać do naga, ale niekoniecznie we wszystkich sytuacjach, że obsceniczność może się podobać, ale nie wszystkim. Ktoś powie: To wszystko się robiło, ale po cichu. Tak, nawet w windzie smród, ale nie znaczy to, że jest to przyzwoite. Teraz według politycznej poprawności ten smród można, a nawet należy robić głośno. Właśnie tak to wygląda z wszystkim, jak z tą windą.

Mamy kabarety, z których nie bardzo jak się śmiać. Oglądając przychodzą myśli, czy ci grający kpią z siebie czy z widza. Wypowiada się myśli, które nie chciałoby się słyszeć z ust znanych ludzi. I zadaję sobie pytanie, czy doszliśmy jako społeczeństwo już do tego stadium sklerozy, może zidiocenia czy tak zostaliśmy w jakoby wolnym kraju zindoktrynowani. Zatraca się poczucie dobrego smaku, krytycyzmu i samokrytycyzmu, wszystko rzuca na szale, by uzyskać jeszcze jeden grosz, bynajmniej nie wdowi. Mało tego, autorzy, aktorzy jeszcze wypowiadają się, że oni całkiem nie rozumieją tego. Kiedy byli młodsi, to rozumieli. Może jak Pan Bóg chce kogoś ukarać, to rozum odbiera. A co z niewierzącymi? Im też może odebrać, bo Bóg nie jest tylko wierzących.

Pora, by sztuka powróciła na sceny, pojawiły dowcipy z których można się śmiać, bez posądzenia, że jest się półgłówkiem, by striptiz pozostał tam, gdzie jego miejsce (te dziewczyny i panowie są przynajmniej ładni i zgrabni, a na scenach teatralnych nie tak bardzo), a kiepski dowcip nie powinien się w ogóle pojawiać, bo to żenada. Natomiast dajmy ludziom, którzy odeszli spoczywać w pokoju, a rodzinom pozostać w ich smutku. Taka stara, niemodna przyzwoitość. W przeciwnym razie mówiło się bynajmniej nie gentelman.

Oby nie trzeba było przytaczać Wyspiańskiego pewnie też niemodny, ale jaki aktualny.

Marek Morawski

4 czerwca 2012 r.

Problem jest znany od lat i jak należało przypuszczać uregulowany prawnie tak, by cwaniacy, oszuści wykonawcy, pośrednicy, urzędnicy i bez wątpienia partie i ich działacze „wygrywali” niezasłużone pieniądze. Temat wałkowany przez całe lata. Ustawa o zamówieniach publicznych ileś razy nowelizowana tak, by niczego nie znowelizować, by zawsze po poprawie przepisów jeszcze więcej dziur pozostało do transferu pieniądza z kasy publicznej – czyli naszej, obywateli – do kieszeni prywatnej przeróżnych malwersantów, lobbystów, kanciarzy.

Szczególne żniwo zbierane jest wtedy, gdy jest nasilenie wielkich inwestycji. To jest ogromny przepływ gigantycznych pieniędzy. Pieniędzy, które mogłyby rozwiązać kwestie niedoborów finansowych w lecznictwie, może w szkolnictwie, może gdzieś indziej. To nie są miliony. To są miliardy. Takie kwoty wymagają szczególnej kontroli. Cóż z tego, jeżeli do tego kurnika wpuszcza się jako stróży same lisy i do tego jeszcze chytre.

Nie ma przejrzystego systemu. Jest system, ale tak uchwalony przecież przez reprezentantów narodu, posłów i senatorów, by krętactwa właśnie systemowo były możliwe. To widać na każdym kroku, choć wmawia się ludziom, którzy tę mafię utrzymują, że tak ma być. Przecież nie trzeba żadnych szkół kończyć, do żadnej partii należeć, by to widzieć tego gołym okiem. Nikt nie jest tak naiwny, by uwierzyć w takie brednie.

Na każdym zamówieniu publicznym ktoś chce „zarobić” na lewo. Z reguły decydent, który często jeszcze potem się dzieli z innymi jemu podobnymi kanaliami.

To już nie są przypadki, to nie jest zwykła choroba, to jest epidemia.

Nikt tym się nie zajmuje, bo jutro, pojutrze może coś wpadnie i temu kryształowemu urzędnikowi. Cóż się dziwić, jeżeli za1 kmautostrady ustala się 200mln złotych. Ile z tej kwoty idzie na dziwne „opłaty”? Jest z czego, bardzo jest z czego. Ile wynosi nominalna rentowność takiej inwestycji?5 kilometrówto miliard. Najtrudniejsze drogi nie kosztują tyle. To nie jest tajemnica. Można to sprawdzić. Nie ma uzasadnienia, aby tak drogo budować chyba, że teza o tych dziwnych opłatach jest prawdziwa.

Niestety nie jest to tylko problem wyceny, ustawionego przetargu itd. To jest jeszcze kwestia zapłaty za wykonane dzieło. Coś, co nie powinno zaistnieć w żadnym przypadku. O ile bowiem ustawień przetargów dokonują osoby prywatne pod płaszczykiem wprawdzie jakiejś instytucji czy firmy publicznej, to strzyżenie podwykonawców jest wykonywane przez państwo programowo. Oznacza to, że zawierane są umowy, za które z góry instytucja państwowa nie chce i przewiduje, że nie zapłaci w terminie. Chodzi o kredytowanie inwestycji przez wykonawców prywatnych. To już nie tylko hańba, sprawa według mnie kwalifikująca się do ścigania, ale ukazująca państwo jako największego oszusta instytucjonalnego. Jest to jednoznaczny sygnał do robienia przekrętów, bo państwo też należy do tej mafii.

Co z tego? Nic, kompletnie nic. Nikt nie chce w ciągu tygodnia poprawić prawa, bo to nie jest wygodne, bo eliminuje możliwości kantów i okradania nas, obywateli. Dlaczego w ciągu tygodnia? Po prostu od lat wiadomo, co trzeba poprawić i jakie zmiany trzeba wprowadzić. Nie ma jednak woli politycznej, bo nie można by okradać. To proste, jak to się mówi, jak konstrukcja cepa.

Czy nie najwyższa pora, aby to zmienić? Może należy wyłonić nowych przedstawicieli nie wchodzących w dotychczasowe układy. Niech w końcu złotouste nieroby zaczną pracować. Nie tam ich miejsce, bo nie spełniają swej roli. Nie pilnują naszego interesu, tylko swego i niestety też innych, którym służą. Nie jest to w każdym razie polska racja stanu. W żadnym przypadku.

Marek Morawski

Nie potrafiłem się powstrzymać od napisania moralitetu. Po prostu mnie cholera wzięła, kiedy na śniadanie piłem kakao znanej firmy na świecie, a które smakowało gorzej niż niegdysiejsze kakao tzw. owsiane.

Oznacza to dla mnie, że nikt już nie przestrzega żadnych standardów, bo i po co. Nikt nikogo nie rozliczy, uczciwość kupiecka to anachronizm, a kontrole jeżeli nawet są to śmiech na sali i kpina. Istnieją one chyba tylko po to, by nie można było powiedzieć, że ich nie ma. Zresztą jak pamiętam, to organizacje kontrolne służyły zawsze do sprawiania pozorów kontroli, a za to umożliwiały spore i wielkie, całkiem realne dochody. Że nielegalne?

Czarę przepełniła sól biała konsumpcyjna, ważona, w woreczku foliowym. Po otwarciu nie była ani sypka, ani zbrylona w twardy kawałek. Była jakby spojona jakimś żelem, wręcz plastyczna zamiast sypkiej postaci. Oczywiście to coś powodowało, że sól nie twardniała, ale zatrzymywała spora ilość wilgoci. Cóż się dziwić, że nie można od pewnego czasu właściwie osolić potraw. Znowu powstaje pytanie ile jest soli w soli?

W ten sposób można analizować każdy produkt po kolei. Dżem z trzech truskawek na słoik. Gorzej jeżeli jest z jednej wiśni na słoik. I tak dalej i tak dalej.

Ale to nie tylko dotyczy artykułów spożywczych. Dotyczy wszystkiego, także usług. Idąc dalej dotyczy także takiego towaru jak praca. Specjalny. Ale płace jak były nieekwiwalentne tak są.

Gorzej, że te złodziejskie praktyki przeniosły się na relacje państwo obywatel. Jak wiele lat społeczeństwo ma być oszukiwane przez nieudolnych zarządców, którzy jeszcze opowiadają bzdury, że to w ich interesie, obywateli podwyższa się ceny. Państwo, które powinno pilnować transakcji hurtowych, importowych, aby uzyskać na przykład najtańsze ceny leków, podwyższa te ceny w sposób niewyobrażalny. Nigdzie na świecie ruch cen bez krachu nie osiąga stopy kilku tysięcy procent. Są to zazwyczaj przesunięcia jedno kilku punktowe. Tutaj staje się to normą.

Jeszcze o płacach. Na ogół w wielu krajach pilnuje się rozpiętości płac. Nie mogą one przekroczyć pewnej krotności pomiędzy płacą najwyższą i najniższą. Inaczej płace pełnią funkcję nie wynagrodzeń za pracę tylko transferowania pieniędzy publicznych do kieszeni prywatnej powodując kolosalne kominy nieuzasadnione zresztą. Do tego jeszcze rozliczne nagrody i premie wypłacane niezależnie od osiągnięcia dobrych czy wręcz tragicznych wyników swej działalności. W normalnych krajach, wszystko jedno gdzie, ludzie tacy pociągnięci by byli do odpowiedzialności za sabotaż wobec państwa, a w Polsce otrzymują jeszcze krociowe nagrody.

Rzecznik na dobrą sprawę drogownictwa w szerokim zakresie (GDDiA) oświadcza, że pękanie poprzeczne nawierzchni autostrady jest normalką, a ja myślałem, że złą konstrukcją drogi, ktoś inny powie, że zawalenie się domu jest przewidywane i tak być musi, a jeszcze ktoś inny, że ruina kraju jest z góry zaplanowana, więc nic się nie może udać, a dwór powinien istnieć, bo daje zatrudnienie zaufanym.

Dla mnie to tylko jest nieprzestrzeganie jednego, jakże starego zalecenia: NIE KRADNIJ.

I słuchać hadko, kiedy wychodzi taki mądrala i szerzy nową moralność bez moralności nijakiej, to jak sól bez soli, cukier bez cukru, małżeństwo bez małżeństwa itd. Ta sama półka.

Marek Morawski

Coś niesłychanego. Tak jakbyśmy żyli w całkowicie innych krajach. Jedni nadal w PRL, drudzy jako kontestatorzy, opozycja w kraju komuny.

Trudne to do zrozumienia, ale może nie należy nic rozumieć i to wystarczy. Ktoś wszystko za bezmózgowców ustali i po co myśleć.

Nie chciałbym w jakiejkolwiek bramie wspominać imienia żadnego ludobójcy. Wszystko jedno czy miałoby to być zgodne z wzorem bramy przed podpisaniem porozumień gdańskich czy 2 tygodnie wcześniej. Nie, po prostu nie. Nie wolno niczego rozmywać, rozwadniać, a to ktoś stara się robić. To jest oswajanie z inną wizją, inną ideologią, inną symboliką. To jest istotą tego niby sporu. Tutaj nie powinno być jakiejkolwiek dyskusji. Wystarczy, że wtedy uzyskano cel, a wówczas nie było Lenina na bramie. I o to właśnie chodziło.

Wiem, że można dzisiaj wszystkich ustawić przed szklanym ekranem, aby wygłaszali różni ludzie, nie chcę powiedzieć, bzdury. Przykro patrzeć, kiedy to robią ludzie, którzy byli kiedyś symbolami: Wujec, Celiński. Niestety symbol „brama stoczni gdańskiej” i ci ludzie symbole – obrońcy nazwy   „im. Lenina” tak samo tracą w tym momencie swoją cenę. To aż trudno sobie wyobrazić. Czy wszystko w tym kraju musi zpsieć? Panowie, komu służycie? Czy zdołaliście się przemalować, nie chce mi się wierzyć.

Nie pomogły klarowne, logiczne wywody prof. Terleckiego. Przecież nazywajmy rzeczy po imieniu. One tak się mają, to wszyscy wiemy. Nie można tworzyć jakiś wygibasów umysłowych, aby tylko udowodnić czyjąś rację, aby tylko umieścić imię tego oprawcy jakże wielu narodów na bramie stoczni. Wstyd.

I co tu jest grane???

Marek Morawski

Zaczął się piękny wiosenny okres. Sporo ludzi chce gdzieś pojechać na tereny rekreacyjne miejskie lub podmiejskie, czy do parków.
Warto zadać kilka pytań ludziom odpowiedzialnym i zarazem nieodpowiedzialnym za te tereny.
1. Komu potrzebne są ławki?
a) ludziom starszym, słabym, matkom z dziećmi, zmęczonym
2. Jakie ławki?
b) z oparciami. Chodzi o odpoczynek przecież.
3. Jakiej wysokości?
c) nieco wyższe (8-10cm) niż krzesła, aby ludzie słabsi mogli łatwo podnieść się z ławek. Pod nogi można też czasem położyć płytę dla tych niższych.
4. Gdzie powinny stać te ławki?
d) Trochę w miejscach zacienionych, trochę w słonecznych.
To tylko tyle tajemnic stawiania ławek.

Kwestia 2
Czy przy terenach rekreacyjnych powinny być parkingi?
Jak najbardziej. Choćby przy Parku Lotników Polskich. Aleję Jana Pawła II
ogrodzono rurami, przy wejściu do parku jest niewiele miejsc parkingowych do tego jeszcze
poprzeplatanych drogą rowerową. Park wielki, daleko od N. Huty i daleko od Krakowa.
Ludzie przyjeżdżać chcą z dziećmi z rowerami,  deskorolkami itd. itd. Gdzież oni mają się zatrzymać – zaparkować kilka godzin?
Drugi przykład: Wzgórze Św. Bronisławy – początek trasy widokowej.  Nie ma problemu, tylko trzeba inaczej ustawić znaki i będzie więcej miejsc. To nie muszą być parkingi marmurowe, zgoda?
Przy okazji: To była trasa widokowa, czasem nawet było widać Tatry. Kapitalne. Wzgórze obrosło chaszczami na polach niegdyś ornych i piękną trasę chaszcze wzięły.
Kiedyś myślałem, że może to być wręcz unikatowa trasa jak w wielu miastach nawet sąsiednich krajów, ale nie. Zbyt trudne. Jeszcze nie ma takiego kierunku kształcenia po reformie szkolnictwa. Co za zaniedbanie!

Marek Morawski

Felieton nie wyczerpuje bardzo obszernego i ważnego zagadnienia.

Ustawa zasadnicza, najważniejsza. Właściwie powinna wszystko wyczerpywać. Wszelki principia funkcjonowania państwa oraz społeczeństwa i obywateli w tym państwie. W państwach prawa powołanie się na Konstytucje jest nadrzędne. W państwach nie tak przejrzystych istnieją jeszcze przepisy tłumaczące, wyjaśniające znaczenie pojęć własnego języka, norm obowiązujących od setek lat nie po to, by coś rozjaśnić tylko aby zagmatwać, by stworzyć tysiące furtek na każdą okazję. W prawo, w lewo, skazać, uwolnić, swój, i nie nieswój tylko wróg. Tak to działa. Swój i wróg. Nie te kategorie, każda z innej planety.

Mieliśmy wspaniałą Konstytucję 3 Maja z 1791 roku Rzeczpospolitej Obojga Narodów czyli Polski. Druga taka po Stanach Zjednoczonych(1787). Jest się czym pochwalić. Naprawdę. Nowoczesna, umacniająca i państwo i społeczeństwo, eliminująca wady ustrojowe. Nie mogła się podobać mocarstwom ościennym, szczególnie Katarzynie Wielkiej. Doprowadzono do wojny domowej, zawiązania konfederacji targowickiej sprzyjającej carycy. Do tego Fryderyk Wilhelm wszedł w przymierze z Rosją i stronnictwo w obronie Konstytucji zostało pokonane Co ciekawe targowiczanie (ci dla których niepodległość państwa Polski nie była ważna) to byli ludzie liczący się w państwie, mający władzę, pieniądze i wpływy. Nie podobało się im ograniczenie pieniactwa, liberum veto, zrywania obrad sejmu, samowoli. Dla nich nie był ważny interes Polski, narodu, tylko prywata, interes ich stronnictwa. Ich partii. Niech pomyślę. Jakaś analogia mi się nasuwa. Tylko obowiązująca teraz Konstytucja nie jest tak dobra na dzisiejsze czasy, jak Konstytucja 3 Maja na tamte czasy.

Dzisiaj też mamy Konstytucję, ale jest dokumentem ułomnym, umożliwiającym przekształcenie niechronionej Konstytucją czy innymi dokumentami demokracji w ustrój totalny. Też są ludzie jak wówczas chcący choćby mentalnie wywołać nastrój wojny domowej, której nie ma i nie może być, bo wówczas Polska zniknie z mapy Europy. Żaden człowiek, co czuje się Polakiem, co nie służy jakiejkolwiek innej sile, co wie co to jest patriotyzm i wojna nie będzie nawoływał do wojny w jakiejkolwiek postaci. Co innego walka polityczna. WALKA – nie wojna propagandyści od siania nastroju wojny. Nie będę wymieniał po nazwisku. Zapewne nie jest to Pan Macierewicz, którego wystąpień specjalnie wysłuchałem z wszelkich dostępnych źródeł. Stwierdzam zatem moimi własnymi uszami manipulowanie informacją, wkładanie w komentarzach innych fraz w czyjeś usta, niż były wypowiedziane bez jakiejkolwiek żenady. Po tym jednym inni powołują się jak na oryginał i już jest kłamstwo, ale nie doskonałe. Na szczęście są zapisy, nagrania, stenogramy urzędowe tylko wówczas chowa się je za tajemnicą państwową, za ustawą, która została uchwalona nie dla ochrony interesów Polski, tylko aby nie można było łatwo ujawnić przeróżnych matactw. W końcu powiedzmy to twardo. Nie mamy wojska (100tys.) do obrony granic. Siły zbrojne jakie by nie były, są szykowane do walk z własną ludnością, a nie obcą agresją. Przepisy są przygotowane do opanowywania demonstrantów, choćby kibiców, ale nie jako kibiców, tylko tych, co chcą coś powiedzieć od siebie społeczeństwu. Kibiców usunięto ze stadionów za banery stadionowe. To są fakty, bo to sami widzieliśmy w telewizji reżimowej trzech stacji.

Konstytucja. Naszą trzeba tak poprawić, by broniła przede wszystkim demokracji, Polski, obywatela Polski, a nie mataczenia, mętnej wody, rządów autorytarnych. Konstytucja musi oddać władzę pod kontrolę społeczeństwa. Bez stwarzania możliwości manipulowania.

Tak dawno (1791), ale to był powód, dla którego Konstytucja 3 Maja była niebezpieczna dla sobiepanków, dla władców państw ościennych, co chcieli kontrolować Polskę. Konstytucja tworzyła silne państwo, silną władzę ustawodawczą, a nie zbiorowisko ludzi bezwolnych, sterowalnych, bez swego zdania, chciałoby się powiedzieć rozumu. Dzisiaj, przy tzw dyscyplinie partyjnej, w ogromnej ilości wypadków wystarczałoby uzgodnienie stanowisk partii. Po co zatem ten tłum bezwolnych posłów? Coś tu nie gra? Coś ta demokracja już kolejny raz jest ograniczana. Co to zatem za pseudo ustrój?

Czy czasem współczesna Konstytucja nie ma za dużo wad? Ja stawiam takie pytanie i taką tezę? Chciałbym by ktoś mnie przekonał, że nie mam racji, albo potwierdził mą hipotezę.

Rzeczowo, a nie propagandowo.

Marek Morawski

Każdy kraj ma swoje prawo wynikające z tradycji, zwyczajów, kultury.

W ciekawy sposób demonstrują to prawo amerykańscy filmowcy. Wiele ich filmów przedstawia tę tematykę w wielu aspektach. Daje to dość dobry pogląd na różne kwestie, które mogą być w odmienny sposób traktowane w USA i Polsce. Wielokrotnie spotkałem się z kwestią niezwykle poważnego traktowania groźby przez prokuratorów w USA. Powiedzenie „Zabiję cię” lub inna groźba, która u nas sprowadza się do kolokwializmu niewiele znaczącego tam nabiera niezwykle poważnego charakteru i brzemiennego w skutkach. Nie można bez konsekwencji tak sobie wypowiadać groźby pod czymkolwiek adresem. Śledczy wychodzą bowiem z założenia, że wypowiadanie gróźb jest de facto psychicznym przygotowaniem, psychicznym zaakceptowaniem spełnienia tej groźby. Oznacza, że w jakimś momencie groźba może zostać spełniona, groźba czyli zadeklarowany zamysł.

Doszedłem do wniosku, że ma to głęboki sens, że nie jest to tylko gadanina, bo za słowami kryją się emocje. To nie jest żartobliwe wypowiedzenie, ze śmiechem, tylko często z toczona wręcz pianą na ustach. To nie jest rzeczywiście nic.

Owszem w prawie polskim mamy groźbę karalną, ale niewiele z tego wynika, nawet w przypadku, kiedy groźba się ziści choćby w wyniku zbiegu okoliczności. Tej zagadki nikt nie podjął się rozwiązać nawet teoretycznie.

Groźby te wypowiadali znaczący politycy dobrze poinformowani, decydenci, osoby publiczne, a nie jakieś płotki. To nie były groźby rzucane dla żartu. Wszyscy to słyszeliśmy, widzieliśmy. To nie jest nieprawda. Pani Kazimiera Szczuka groziła pani prof. Krystynie Pawłowicz „Policzę się z panią na korytarzu po audycji”, poseł Niesiołowski groził panu Suskiemu, że zginie jak Lepper. – „Zastrzelimy Jarosława Kaczyńskiego, wypatroszymy i skórę wystawimy na sprzedaż w Europie” – powiedział Janusz Palikot. – Szczególnie dużo takich gróźb padało przed tragedią smoleńską.

Powyższe skojarzenie z prawodawstwem amerykańskim przyszło mi do głowy ponad dwa lata temu, kiedy politycy pewnych ugrupowań rzucali groźby pod kątem innych. Choćby expose premiera w marcu 2010 zawierało pamiętne słowa: ”Nie posłuchacie? Wyginiecie jak dinozaury”. Takich gróźb i podobnych pojawiło się wówczas więcej. Były słowa o niedoleceniu do celu posła Komorowskiego, były też inne dziwnie brzmiące groźby lub o charakterze gróźb: Sikorki: „Lech Kaczyński – były prezydent Polski”, Palikot i nie tylko on wypowiadał się w takim sensie: „My was nie pokonamy, my was zniszczymy”.

Oczywiście odczytywane ex ante brzmią jak pewien folklor polskiej sceny politycznej obozu rządzącego, natomiast ex post to włos się jerzy na głowie i znaki zapytania same się rysują. Groźby uwidaczniają motywy.

Dzisiaj jest smutek. Mamy to, co mamy. Od myślenia jednak nikt nie zwalnia. Skojarzenia się same nasuwają. W kontekście śmierci pół rocznej dziewczynki Madzi, której smutny przypadek media, dziennikarze, a nawet politycy całej Polski rozdrapywali ze dwa miesiące, matkę potraktowano od razu jak groźnego przestępcę, nie wiem, może nie chcę wiedzieć, jak potraktować wydarzenie o niespotykanej randze nie tylko Polsce, ale i w świecie, aby nie wyjść na idiotę pozbawionego rozumu i inteligencji.

Marek Morawski

Jakże często dyskutuje się czy głodnemu należy dać kanapkę czy wędkę, aby złowił sobie rybę. Niegdyś bardzo serio traktowano tę kwestię. Miejsca pracy, bezrobocie to były problemy ideologiczne. P o l i t y c z n e. Nie było miejsc pracy, kraj był rolniczy, brakowało przemysłu. Dokonywano brutalnej akumulacji pierwotnej, by ściągnąć środki na industrializację. Budowano zakłady przemysłowe. Przeważał przemysł ciężki – wielkoprzemysłowa klasa robotnicza – ale rozbudowywano też przetwórstwo. Przybywało miejsc pracy. Staliśmy się krajem przemysłowo-rolniczym. Technologie często były zacofane, technika mało nowoczesna, ale były też przedsiębiorstwa nie tylko na przyzwoitym poziomie, ale i światowym. Te zakłady zagrażały konkurencji, często tej najbliższej, z zagranicy . Wiele z nich unicestwiono ostatnimi laty w przeróżny sposób. Czy kiedyś ktoś to wyjaśni? W   c z y i m   i n t e r e s i e?

Po wprowadzeniu stanu wojennego w 1981 roku doprowadzono kraj do zapaści gospodarczej, a następnie komuniści pozbyli się (1989) odpowiedzialności za gospodarkę oddając władzę i uzyskując cichą zgodę na uwłaszczenie się na majątku państwowym. Równocześnie lansowano obłędną koncepcję o nikłej wartości państwowego majątku produkcyjnego, braku nowoczesności itd. Klimat ten sprzyjał celowi – doprowadzeniu do deprecjacji całych fabryk, przewartościowaniu ich, do bankructw w krótkim czasie wielu przedsiębiorstw. Równocześnie rozdano najlepsze firmy w ręce prywatne w postaci funduszy inwestycyjnych i nie tylko. Dziesiątki doskonałych przedsiębiorstw wydano, by bogaciły się prywatne osoby, a nie udziałowcy, państwo, obywatele. Sprzedaż za ułamek wartości jest prezentem, a nie transakcją handlową. Niech mnie ktoś przekona, że jest inaczej.

O wiele więcej firm fizycznie zlikwidowano lub sprzedano w ręce obcego kapitału, po czym zakończyły swój żywot. W ciągu 20 lat, mówimy o kraju nazywanym suwerenną  Polską, ogromna część przemysłu przestała istnieć. Równocześnie doprowadzono do degradacji szkolnictwo. Takie marne szkolnictwo jak się teraz kreuje nie przyczyni się do unowocześnienia, a na dobrą sprawę odtworzenia przemysłu na nowoczesnym poziomie. Trzeba zaczynać niemal od zera, do czego doprowadziła radosna twórczość układających się stron w Magdalence (1989) w myśl zasady: po nas choćby potop. Jakby działano w podbitym kraju. Czy tak jednak nie było?

Nie trzeba mieć wyższego wykształcenia, a być światłym, ale na to potrzeba etosu światłego domu, na dobrą sprawę wszystko jedno czy mieszczańskiego, ziemiańskiego czy chłopskiego. Dom półgłówka nie wydawał nigdy całej, inteligentnej, mądrej głowy. Tak było niegdyś, tak samo jest teraz. Obniżenie poziomu szkolnictwa jeszcze bardziej zniszczy polską społeczność, zniszczy coś tak unikalnego jak polska inteligencja. Można zadać tylko pytanie: Komu i w jakim celu to ma służyć? Przecież bez celu nie przeprowadza się reform obniżających jakość tego, co jest najcenniejsze w życiu każdego narodu czyli procesu kreowania mądrości młodych pokoleń. Rozdawanie dyplomów bez wartości nie jest inwestycją tylko hochsztaplerstwem prowadzonym przez lata przez określone resorty, przez urzędników. To jest po prostu oszustwo. Najwyższa pora, aby społeczeństwo zapytało biurokratów, co zrobili z polską młodzieżą. Przecież są konkretne nazwiska, konkretne polecenia i przerażające skutki. A przecież wystarczyło tylko nie przeszkadzać zamiast realizować obłędne zasady poprawności politycznej i czyichś zaleceń lub chorych pomysłów. Jakby nie patrzeć, nie ma tu nawet odrobiny polskiej racji stanu. Eksperyment? Tego nie wolno robić nawet prywatnie rodzicom w swoim domu. Rodzice nie mogą działać na szkodę dzieci. Dość prosta zasada. Jeżeli się dzieje inaczej, to powinniśmy wołać gromkim głosem: rodzice, nauczyciele i uczniowie. Jeżeli ktoś się z tym nie zgadza, to jest przeciw młodzieży, przeciw ich przyszłości, przeciw dobrobytowi, przeciw rozwojowi kraju i ludzi. Jak nazywa się działanie na szkodę własnego kraju, jego przyszłości? Jak? SABOTAŻ! Jest też inne określenie i każdy go zna.

Mam nadzieję, że przyjdzie ten moment, kiedy ktoś komuś zada twarde pytania i wyegzekwuje odpowiedź. I odpowiedzialność (sic!). To nie jest nic. To są miliardowe straty, wieloletnie. I wyliczalne. Po prostu ukradziono pieniądze nam wszystkim i każdemu młodemu człowiekowi z osobna. To jest MULTIKRADZIEŻ. Największą wartością USA, jakby ktoś nie wiedział, są ludzie, a nie coś innego jak drogi, budynki, uzbrojenie. To są ludzie czyli obywatele Stanów Zjednoczonych. Tam wiedzą, co to jest wartość i co ją tworzy. Tam liczą takie właśnie śmieszne rzeczy, bo potrafią, choć nasi notable z ich szkolnictwa często się wyśmiewają. Na patyczkach tego się nie policzy. Jak liczyć to też trzeba się kiedyś nauczyć. Protekcja nie wystarczy. Mądra głowa też ma dużo większą wartość niż półgłówek. Warto o tym pamiętać, biurokraci z kiepską głową, choć często i utytułowaną.

Przez lata doprowadzano do niszczenia polskiego kapitału – majątku państwa, który przecież istniał. Zniszczono wędki, być może nie z włókna węglowego, tylko z kija leszczynowego, ale one istniały. Jeśli nie zatruto wód, to rybę można było złapać. Bez wędki czy ościenia nie będzie co jeść.

Do sprzedanych firm przyjeżdża kadra z kraju właściciela. Polskich fabryk, w polskich rękach jest mało. Zostają tylko stanowiska dla pracowników o niskich kwalifikacjach. Jakże to prosty mechanizm do wykoszenia, wyrzucenia naszej młodzieży za granicę. Tam Arabowie czy Turcy z pochodzenia nie chcą pracować tylko żyć z zasiłków na koszt pracujących. Ich coraz bardziej się boją Francuzi, Niemcy i inni. Natomiast Polacy pracują, płacą podatki, tam budują dobrobyt, drogi, koleje, lotniska, szpitale i to za mniejsze pieniądze niż autochtoni. Tam pucują podłogi, myją okna, gary z kiepskim, zdegenerowanym wykształceniem uniwersyteckim. Fajne? Nie! Teoria spiskowa? Nie, skądże. To się właśnie dzieje, tylko trzeba chcieć to dostrzec i zadać sobie pytanie: Dlaczego? Komu to ma sprzyjać? Dla czyjej korzyści się to dzieje? Dla kogo ktoś to robi? Jeśli z głupoty, to skąd wzięto na tak wysokie stanowiska w resortach tylu nierozgarniętych i dlaczego? Czyżby protegowani?

Nie można nie zadać takiego pytania, bo trzeba by zwątpić w własną inteligencję. Nie jest to prawdą? Oczywiście, że tak. Proszę zapytać nauczycieli począwszy od stopnia podstawowego po nauczycieli akademickich, po tytularnych profesorów belwederskich. Od lat skarżą się na programowaną degeneracje szkolnictwa przez nierozważnych reformatorów i tych, co bez zastanowienia zmiany zatwierdzają lub czynią to specjalnie. To nie jest błahostka. To jest troska rzesz nauczycielskich i nie tylko nauczycieli o przyszłość naszego kraju w przeciwieństwie do sabotażu reformatorów.

Zniszczono nam wędki, może kiepskie, ale własne i odbiera się możliwość zrobienia własnej wędki. Teraz będziemy tuczyć innych. Przypadek?

Marek Morawski

Całe życie wiedziałem, że nic się samo nie zrobi, szczególnie coś, co ma służyć nam wszystkim, obywatelom i mieszkańcom tego kraju. Nikt nigdy niczego nie daje za darmo. Demokracja to jest coś, czego się trzeba dorobić przez długie lata, w przeciwnym razie wychodzi z tego pokraka, maszkara niemająca nic wspólnego z prawidłowym oryginałem. Mało tego. Niewielu jest takich, którzy to rzadkie cudo oglądali na własne oczy, a nie nędzną imitację, podróbkę niewiele przypominająca szlachetny oryginał. Osobliwym jest to, że fałszerzy jest okrutnie dużo.

Nie można ukryć, że jest to główny powód tworzenia przeróżnych zabezpieczeń przed zakusami zamachu na demokrację i, jak to się niegdyś ładnie określało, wypaczeniami. Oczywiście takich zabezpieczeń jest sporo i mogą być rzeczywiste lub jedynie stwarzające ich pozory. W tym tkwi rzeczy sedno. W przeciwnym razie nie byłoby sensu o tym pisać.

Podstawową sprawą jest umieszczenie wszystkich atrybutów i warunków w przepisach prawnych czyli w Konstytucji, prawie wyborczym i innych przepisach okołokonstytucyjnych.

Drugą jest sprecyzowanie jakie instytucje i w jakim zakresie będą pilnowały przestrzegania demokracji. Zazwyczaj jest to maksymalnie do około 10 instytucji, powoływanych czy wyłanianych w określonym trybie i w określony sposób. Od tego właśnie zależy, czy demokracja jest demokracją, a władza demokratyczną czy tylko z wielkim zadęciem udającą ją.

Na straży ustroju demokratycznego na ogół stoją takie gremia czy instytucje jak poniżej wymienione, choć nazwy mogą być nieco odmienne:

a) Trybunał Konstytucyjny

b) Trybunał Stanu,

c) Sędziowie Sądu Najwyższego, a po prawdzie wszyscy sędziowie,

d) Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji,

e) Rada Polityki Pieniężnej,

f) Różni rzecznicy (Np. praw obywatelskich, praw dziecka, pacjenta etc.)

Instytucje te mają na celu pilnowanie porządku konstytucyjnego, uczciwości i przyzwoitości, jakości finansów, poprawności pracy urzędów, sprawiedliwości. W gruncie rzeczy chodzi o praworządność i przyzwoitość, przede wszystkim moralność. Etyka powinna być wartością nadrzędną, najwyższą, Jej winno być podporządkowane prawo. Jeżeli tę hierarchię się odwraca, to rozpoczyna się zalegalizowane bezprawie. Nie jest to praworządność, aczkolwiek sprawia wrażenie legalności. Jest to totalitaryzm, despotyzm.

Wymienione instytucje mogą swoje funkcje spełniać jedynie wtedy, gdy będą one niezależne od władzy wykonawczej i ustawodawczej, od środków finansowych, którymi dysponują na swoją działalność, od partii politycznych i wszelkich uzależnień służbowych, politycznych, osobistych. Oznacza to, że wybory tych osób lub gremiów muszą być jak najmniej zależne od partii politycznych, a na dobrą sprawę niezależne. Być może nie będzie to idealny wybór, ale może dość dobrze zbliżony do ideału. Kandydaci nie mogą być desygnowani przez partie i sami muszą być bezpartyjni. Wszelkie tryby awaryjne w celu uzupełnienia ich składu powinny być z góry przewidziane (lista rezerwowa) by dokonać tego łatwo, szybko i najtaniej. Czuwanie nad demokracją nie ma być tworzeniem kolejnej biurokracji.

Zasadą musi być uniezależnienie wszelkich instytucji, gremiów kontrolujących, sprawujących nadzór, potwierdzających zgodność decyzji z systemem prawnym i ostatecznie z Konstytucją. Nie można, nie wolno być sędzią we własnej sprawie. W przeciwnym razie grozi to sprokurowaniem systemu, których historia zna wiele od zarania dziejów. Nigdy się to nie kończyło dobrze, bo nie może. Władza jest twardym narkotykiem i trzeba zawsze o tym pamiętać.

Kilka słów.

Trybunał Stanu ma orzekać w sprawie winy lub jej braku sprawujących władzę. Skład Trybunału powinien być jak najmniej zależny od sprawujących władzę. Jak w przeciwnym razie może wyglądać rozpatrywanie jakiejś sprawy widzieliśmy na podstawie Komisji Sejmowej. Nic dodać, nic ująć. To nie o to chodzi.

Trybunał Konstytucyjny właściwie zajmuje się jakością prawa. W normalnych warunkach, tam gdzie etyka jest wysoko postawiona, wystarczą tylko dobrzy fachowcy. Jeśli natomiast są spolegliwi władzy wykonawczej, czyli etyka się nie liczy i jakość prawa też, to sposób wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego powinien ograniczać wpływ władzy ustawodawczej i wykonawczej na ten wybór.

Sędziowie. W ogromnej mierze kształtują szacunek do państwa lub jego brak. Zakłada się, że władza sądownicza powinna być niezawisła od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Obawiam się, że są zadomowione niezbyt szlachetne praktyki sięgające czasów PRL. Jeżeli byłby nawet jakikolwiek cień podejrzenia ferowania wyroków zgodnie z zamówieniem politycznym to znaczy, że regulacja prawna jest nieprawidłowa i wymaga szybkiej zmiany. Nie może być żadnej zależności.

Rzecznicy też powinni być jak najmniej zależni od władzy. Przecież oni mają bronić obywateli właśnie przed władzą. Nie może tu być żadnych kontrowersji.

Specyficzną instytucją jest Rada Polityki Pieniężnej. Jak najbardziej powinna być niezależna od zawiadujących gospodarką narodowa. Ktoś wydaje pieniądze, ale ktoś musi mu patrzyć na ręce, aby nie przehulał całej schedy. Pilnowanie jakości pieniądza jest niezmiernie ważne, abyśmy nie obudzili się z ręką w znanym naczyniu tak jak Grecy. Żadnej taryfy ulgowej, żadnego pobłażania. Fachowość, ale i właściwa elastyczność i pilnowanie złotówki, inaczej będzie tak samo jak i z zepsutym Euro przez władze UE i jej bankierów.

Wszystkie powyższe instytucje odgrywają wielką rolę w państwie, w jego strukturach. Niewątpliwie największe znaczenie praktyczne i doraźne ma Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, o której napiszę w kolejnym felietonie.

Jeszcze raz powtarzam. Demokracja może wydarzyć się dopiero wtedy, kiedy instytucje te będą niezależne od władzy wykonawczej i ustawodawczej, pieniędzy przydzielanych na prowadzenie działalności, rozliczania z działalności. To jest tylko tyle i aż tyle. W przeciwnym razie to jest farsa, błazenada, a właściwie nazywając oszustwo. Serwuje się coś innego, a mówi że jest coś innego. Sromotnik nie zastąpi borowika, nieprawdaż?

Marek Morawski

Szanowni Państwo, Rodacy!

Rozglądnijcie się wokół siebie właśnie dzisiaj na aktualnym spotkaniu. Ile masz lat? A Twój sąsiad przy stoliku? Teraz sięgnij wzrokiem dalej? Czy to był kataklizm? Dlaczego tak wielu brakuje roczników młodych? Starych rozumiem. Już powymierali lub zostali wymordowani w wojnę, po wojnie (330 tysięcy), w kolejnych zrywach, dzięki którym jeszcze jesteśmy. Gdzie są wasze dorosłe dzieci? Gdzie te trochę starsze i dojrzewające? Nie ma ich. Dlaczego wy tutaj jesteście? Czy nie dlatego, że nie przekazaliście czegoś swoim dzieciom, może wnukom? Warto nad tym podyskutować. Warto się zastanowić jak to naprawić.

Apelujemy do Was. Ustalcie jakiś dzień dla młodych i przyprowadźcie swoich bliskich, młodych i kochanych. Przygotujcie atrakcyjny program, spotkanie, dyskusję. Pokażcie dlaczego się spotykacie i dlaczego oni też powinni z Wami być, tworzyć jedność. To nie my, wiekowi mamy się spotykać na pogaduszki. My nie musimy się przekonywać. Zbyt dużo już widzieliśmy. Teraz widzimy jeszcze więcej, zatem chcemy się spotkać i zaprotestować. Swoją wiedzą, swoim doświadczeniem mamy pokazać młodym, dlaczego istotne są wartości, które wpisują się w hasło „HONOR”, w hasło „OJCZYZNA”, w hasło „BÓG”. W każde z osobna i we wszystkie razem „BÓG-HONOR-OJCZYZNA”. Tego nie można bardziej lapidarnie ująć. To jest kwintesencja.

Za miesiąc znowu ich przyprowadźmy i poprośmy, aby przyprowadzili swoich przyjaciół. Przyszłość mają tworzyć młodzi, o przyszłość muszą walczyć młodzi, a my im musimy pomagać, my musimy zapewnić ciągłość pokoleniową, umysłową, duchową, a nie tylko reprodukcję niczym na fermie hodowlanej. To już zostało zresztą zrobione.

Nie będzie to łatwe, zatem nie może być takie spotkanie puszczone na żywioł. To my musimy zapewnić atrakcyjność, wszystko doskonale przygotować, nawet przeprowadzić próbę generalną. Ważkie akcje wygrywano dzięki doskonałemu zaplanowaniu. Ma być ciekawie, a nie nudno.

Nie możemy pozostawić młodych tylko dla telewizji. Przegrają wówczas swoje życie i swoich dzieci. Role już zostały rozdane, ale nie musimy się na to zgadzać. Oni też nie muszą.

Jest nas coraz więcej. Nie dajmy się ogłupiać i nie pozwólmy ogłupiać naszych potomków. Jak to zrobić należy właśnie do Was.

Zacznijmy działać i wygrywać!

Marek Morawski

Demokracja jest rządami ludu, a konkretnie społeczeństwa, za pośrednictwem wybranych przez siebie przedstawicieli. Stwierdzenie to jest prawdziwe w ogólnym zarysie, ale wysoce niewystarczające. Nie wystarczy również zapis w Konstytucji, że w Polsce jest ustrój demokratyczny. Jest to zbyt mało. Nawet jeśli uwzględni się przepisy wyborcze, to nie oznacza, że to będzie ustrój demokratyczny.

Demokracja, aczkolwiek tego się nie podnosi, zakłada uczciwość szeroko rozumianą. Nie może być inaczej, bowiem początki współczesnej demokracji wpisują się w czas, kiedy nikt nie tylko nie negował honoru, ale honor był immanentną cechą działacza politycznego, przynajmniej większości ugrupowań politycznych. Były to czasy, kiedy szlachectwo zobowiązywało, chłop (a nie najemnik) musiał być honorny, a rzemieślnik wygrywał wyścig z konkurencją jakością, starannością, dbałością o klienta. Wszelka nieuczciwość była ujawniana i taki człowiek przegrywał konkurencję. Każdą. Dzisiaj są inne czasy. Liczy się oszukanie, stworzenie wirtualnego obrazu będącego imitacją rzeczywistości, narysowanie własnej sylwetki najlepszej do akceptacji przez wyborców. Dobrobyt może być fikcją, byle ludzie w to uwierzyli. I wierzą. Nie wiem jak to się dzieje, bo jeżeli w portfelu mam jeden tysiąc złotych, to bez względu kto by nie mówił inaczej, nie będą to dwa tysiące. Podobnych obrazków można przytoczyć wiele. Tanieją lekarstwa przez podwyżkę, Zarabiamy więcej, otrzymując mniej, Inflacji ponoć prawie nie ma, podczas gdy podatki, paliwo, energia, opłaty rosną i to sporo. Takich abrakadabra nie brakuje. Równocześnie aferzyści popełniają czyny aferalne o znikomej szkodliwości społecznej i właściwie słusznie, bowiem tylko dzięki temu budzą czujność. Oszustwo przy sprzedaży soli to pomysłowy wynalazek, zatem sprawę umorzono. A niezapłacone podatki, to za nich zapłacą wygnani do pracy staruszkowie lub staruszki. Popracują i umrą i o to chodzi, a nie żeby jeszcze pobierali jakieś emerytury. Emeryturę ma brać człowiek 45 letni zasłużony dla reżimu. Ma sobie jeszcze pożyć i mieć za co dostatnio żyć. Spracowany zaś nie powinien się plątać po przychodniach, tylko zająć kolejkę po najmodniejszą jesionkę. Może być i z dębu, a tańsza będzie z płyty wiórowej. Wraz z konduktem i tak to będzie stanowiło sporą sumę, więc przedłużony wiek pracy przyda się na odkładanie na pogrzeb. Prawda jak to się wszystko zgrabnie układa.

Są różne ustroje. Wszystkie dziwnym trafem mają skłonność do przekształcania się w systemy totalne, autorytarne. Każda władza, nawet ta, która nieustannie szermuje słowem demokracja, demokratyczny chciałaby więcej luzu dla siebie, mniej kontroli. Z reguły demokracja jest potrzebna tylko do przejęcia władzy. Ograniczenia natomiast też są potrzebne, ale dla przeciwników politycznych. Niesymetryczność? O to właśnie chodzi.

Punktem wyjścia, szczególnie w dzisiejszym świecie określanym jako nowoczesny, jest utworzenie podstaw prawnych jakoby demokratycznych. Na to się wszyscy przeciwnicy polityczni godzą. Wszyscy wyrażają zgodę na to, by były to ustalenia ułomne, stwarzające mnóstwo pozorów demokracji i umożliwiające w dogodnym momencie bez jakichkolwiek zmian przejście do rządów de facto autorytarnych, do jednowładztwa, do władzy totalnej. O tym się nie mówi. Nikt tego nie porusza. Jest milcząca zgoda wszystkich stron. Władza. To jest dopiero opium dla zażywających jej. Wiara określana pogardliwie przez ateuszy jako opium dla ludu to zaledwie używka. Władza jest herą do kwadratu.

Oczywiście to zrozumiałe. Pretendenci do władzy w gruncie rzeczy chcą zawsze zrobić w konia wyborców, a nie kolesi, nawet z innej partii. Głoszone idee są tylko farbką. Świadczy o tym to, jak łatwo zmieniane są poglądy polityków, posłów. Zresztą często nie prezentują oni żadnych poglądów. Poglądy zaś są tym, co w danej chwili może przynieść korzyści sobie lub partii. Mało jest takich, którym przyświeca idea dobra wspólnego, polska racja stanu, nie mówiąc o dobru społeczeństwa czy bardziej patetycznie narodu. Im więcej szumu, tym lepiej. Wartości pogrzebano wraz z „Solidarnością”, może jeszcze dawniej. Działacze, jakże często znane wszystkim nazwiska, pokazali prawdziwe oblicza. Tym razem chodziło o skok na władzę i de facto kasę. Każdy, kto mógł w tym pomóc był dobry. Wierność idei, lojalność wobec walczących o zmiany to były wartości z innej epoki.

Nie jest przypadkiem, że wielu ludzi nie może się, powiem kolokwialnie, pokapować kto jest kto. W tej sytuacji wszelcy usłużni wiszący na garnuszku władzy kreują rzeczywistość wirtualną. Manipulatorzy, propagandyści, spece od mataczenia, opluwania, obrzucania błotem, ideolodzy na zawołanie, różni gorliwcy etc.

Nie jest to demokracja. Jest to oszukańczy system, na który wyrazili niegdyś zgodę wszyscy, co uchwalali Konstytucję i wszelkie przepisy okołokonstytucyjne. Jest to tak samo oszukańcze jak Konstytucja z 1952 roku przywieziona z Moskwy. Pozornie wszystko było zapisane, wszelkie wolności, prawa wyborcze, równości praw, tylko że  to nie funkcjonowało. Nie funkcjonowało tak samo jak teraz. Były to pozory demokracji, niemal doskonała atrapa demokracji. Wtedy nazywano to demokracją ludową, teraz zorientowano się, że demos to lud, zatem władza ludowa ludu brzmiałoby głupio. Pozostawiono określenie demokracja już bez przymiotnika. Tyle, że jeżeli zebrę nazwie się koniem, to choćby ją przemalować, to koniem nie będzie, tym bardziej, jeśli to samica.

Dlaczego nie ma demokracji, dlaczego jest ułomna, to wykażę w dalszych tekstach.

Marek Morawski

Chciałbym dożyć czasów, kiedy będę mógł pójść do klubu jakiejś partii tylko dlatego, że dyskutowany będzie problem istotny dla mojego kraju, Polski, ważny dla jego mieszkańców i nikt mnie nie wyzwie od pisiora, platformersa czy jakkolwiek inaczej. Obecni zechcą mnie wysłuchać, będą polemizowali lub się ze mną zgodzą, a po spotkaniu prowadzący wszystkim podziękuje za głos w dyskusji. Wnioski zostaną zapisane, by po wielu takich spotkaniach dokonać kompilacji i przedstawić propozycje rozwiązań na najwyższym forum. Aby nikt nikogo nie opluł, nie wyzwał, nikomu nie naurągał. Aby powstała jakaś wersja rozwiązania pewnego problemu. Z innego klubu, innej partii pojawi się inna wersja. Będę wiedział, że społeczeństwo zostało zapytane o opinię, a nie posłane do przedszkola.

Przez to, że mój sąsiad ma odmienne spojrzenie na jakąś kwestię to nie staje się moim wrogiem. To byłby absurd. Ja go lubię i nie chce się z nim kłócić, ale nie chcę też zmieniać swoich poglądów. Po prostu on inaczej myśli o wystawianiu recept niż ja, ale razem pójdziemy na spacer, na kawę czy piwo, nasze dzieci będą wspólnie się bawić w jego lub naszym mieszkaniu. Nie stajemy się wrogami, bo nie jesteśmy. Nie może nas poróżnić długość recepty, bowiem i on i ja chcemy tego samego czyli dobrej ochrony zdrowia i to jest wspólnym celem. Podobnie traktować należy każde zagadnienie. Proste?

Tylko w dyskusji można znaleźć dobre rozwiązania. Cóż z tego, że wnosi dany temat ta czy inna partia. Pytanie ma brzmieć czy jest to dobre rozwiązanie, czy może być lepsze, czy służy społeczeństwu, czy jest dobre dla Polski? Złe pytania? Przecież pora skończyć pokazywać gest Kozakiewicza tylko dlatego, że propozycja pochodzi od chłopców w krótkich, czerwonych majteczkach, a nie od chłopców, też w krótkich majteczkach, ale zielonych. Można by znaleźć jeszcze chłopców w majteczkach innego koloru. Obserwując aktualny sposób prowadzenia dyskusji można odnieść wrażenie, że chłopcy już dawno wyrośli z tych kolorowych gaci, ale zachowania nie zmienili. Niektórym brzuchy porosły jak bębny, innym już prawie wypadły zęby od wykłócania się, a nadal zachowują się jak chłopcy. Po takich dyskusjach tylko zajadłość pozostaje i zaniedbane kwestie do rozwiązania, do naprawienia, do uratowania, do uproszczenia, potanienia.

Powtarzam pytanie: Dlaczego nie potrafimy dyskutować jak dojrzali ludzie, a nie jak młokosy lub stetryczali starcy, uparte osły lub przesiąknięci nienawiścią funkcjonariusze partyjni lub bezpieki?

Dwie odpowiedzi znam. Dla nich nie jest istotna polska racja stanu. Ważne są inne cele.

Drugą odpowiedzią jest, że nie umiemy. Nikt nas tego nigdy nie nauczył w całym okresie kształcenia. Nie nauczył również w okresie działalności społecznej, politycznej czy jakiejkolwiek innej. Przez dziesiątki lat była jedna racja, jedna „prawda”, jedna gazeta, jedna telewizja, jedna partia, jedna tajna bezpieka.

Nie czuliśmy się upodmiotowieni jako społeczeństwo. Nadal się nie czujemy. To nie chodzi o władzę. Nie chodzi o poczucie sprawowania władzy. To nie jest upodmiotowienie. To jest patologia. Z jednej strony poczucie przewagi nad innymi, z drugiej odczucie zagrożenia. To jest poczucie siły i strachu. Upodmiotowienie to poczucie wolności, możliwości wypowiadania się, nieograniczonego wyboru, przynależności do społeczności, kraju, narodu. To brak odczuwania zagrożenia. Nie boję się!!!

Przez lata wisiało nad nami zagrożenie, niepewność. Dominowała propaganda i propagandyści. Karmiono ludzi czymś nierealnym. Nie dyskutowano z ludźmi tylko narzucano rozwiązania. Tak ma być, a wy się i tak nie znacie. Wasza wola się nie liczyła i nie liczy. Tu jest przepis, procedura, ustawa. Wykonać! Tak było za czasów niemieckiego okupanta, potem NKWD, UB czy SB. Teraz też nie widać dyskusji tylko dyktat. Tak ma być, bo tak ma być.

Dyskusji nie ma. Koalicjanci dyskutują bez dyskusji. Zresztą nie wiadomo o czym. Przedmiot hipotetycznej dyskusji ich personalnie nie dotyczy, bo układającym się stronom nie będzie na przykład groziło 850zł emerytury. Przykładów można mnożyć.

Nie umiemy jako społeczeństwo dyskutować. Jak zazwyczaj bywa do celu można dojść różnymi drogami. Są drogi dłuższe i krótsze, wygodne i trudne, bezpieczne lub nie. Należy wybrać drogę najbardziej optymalną. Tymczasem proponowanie rozwiązania nawet niewiele odbiegającego od strony przeciwnej jest uważane jako obraza majestatu. Skąd ten majestat się bierze, jeżeli najczęściej nie ma żadnych podstaw, by nawet mieć jakiekolwiek doń pretensje?

Brak rzeczowości, brak dyskusji umieszcza nas gorzej niż w epoce kamienia łupanego. Brak wiedzy, rozeznania, brak dojrzałych koncepcji rozwiązania trudnych problemów. Pojawia się za to jakże często wykształciuch z zdegenerowaną wiedzą, z zaliczonymi etapami kształcenia z woli niekompetentnych biurokratów. Pamiętacie może ten kawał, który nie był kawałem. Telefonuje do rektora I sekretarz PZPR i pyta: Towarzyszu rektorze, a na którym to jestem już roku?

W takich warunkach nie dyskutuje się nigdzie na świecie. Nigdzie na święcie nie dyskutuje się tam, gdzie nie ma wolności lub jest bardzo ograniczona wolność słowa. Nie ma dyskusji tam, gdzie jedyna racja jest racją propagandy – zmanipulowana informacja. Lata całe taka koncepcja dominowała. W jaki sposób ludzie, nawet ci pozytywnie aktywni, nauczą się właściwych wzorców? Nie ma takiej możliwości.

A może jest zupełnie inaczej. A może jest to celowy brak przejrzystości polityki, co nam nasuwa uzasadnione podejrzenie, że tu chodzi o zupełnie coś innego niż jest prezentowane w publicznej dyskusji. Może jest to dyskusja na pozorowany temat, temat atrapę, parawan przeznaczona dla mnie tak, aby spowodować we mnie wytworzenie określonej reakcji? Bo przecież dyskusja na pozorny temat musi być dyskusją pozorowaną, a więc kompletnie niewiarygodną. A może przyczyną mojej nieufności jest stale odczuwany brak upodmiotowienia mojej osoby.

Pora rozpocząć kreować nowe, pożyteczne społecznie wzorce. Pora nauczyć się dyskutować, wymieniać myśli, tworzyć wspólne rozwiązania dla dobra nas wszystkich. Różnica poglądów nie może być powodem wrogości. Nie może dominować argument siły, a siła argumentu. Jakże to wydaje się łatwe i uczciwe!

Marek Morawski

Jest to fundusz należący do wszystkich ludzi tworzących Naród. Nie jest to państwowy fundusz. Ten fundusz powinien być we władaniu społeczeństwa, ale tak nie jest. On jest w rękach urzędników sowicie wynagradzanych, lepiej niż większość lekarzy w przychodniach czy szpitalach. Do tej hurmy dochodzi jeszcze tłum urzędników Ministerstwa Zdrowia. Obsiedli oni Fundusz Zdrowia niczym dojną krowę. To mleko miało być na leczenie pacjentów, ale zbyt wielu przyssało się do tego cycka. Przepływają więc krociowe pieniądze, nasze, narodowe pieniądze na wytwory urzędniczej fantazji. Co kilka dni lekarzy atakuje nowelizacja ustaleń. Pacjenci czekają w kolejkach, a lekarze muszą czytać absurdalne postanowienia, by po kilku dniach zapoznawać się z ich zmianami. Częsta zmiana przepisów oznacza, że te przepisy są całkowicie zbędne, nikomu nie potrzebne oprócz biurokracji.

Nic dziwnego, że coraz częściej słyszy się – czego nigdy nie było – NIGDY – głosy o zamiarach odejścia z zawodu lekarzy o 20 letnich stażach. Niech mi ktoś wskaże państwo na świecie, które tak jest rządzone.
Narodowy Fundusz Zdrowia czyli nasz, obywateli. Nadzór nad nim powinni mieć obywatele, by opłacić za te pieniądze swoje leczenie, zadbać o swoje zdrowie. Winni to być nie fryzjerzy, nie ludzie bez wykształcenia, ale fachowcy, lekarze, finansiści, ekonomiści. Do tego z doświadczeniem i otwartą głową, by nie wygenerowali jeszcze czegoś gorszego niż jest. Model działania winien być wypróbowany na fragmencie służby zdrowia. Jednym szpitalu czy jednej gminie. Po zweryfikowaniu albo poprawiony, albo wyrzucony. To jest tańsze niż zabawa na 40 milionowej ludności. To jest ekonomia, to jest logika ekonomii. Lecznictwo powinno być zorganizowane bez zbędnych, kosztownych przybudówek. Droga do lekarza powinna być jak najkrótsza. Trzeba ścigać nieuczciwość, ale na Boga nie sprawdzać długości papierka na recepty. To kuriozalne, śmieszne, wręcz błazenada. Jeżeli pojawiają się recepty fałszywe lub nieprawnie wypisane, to ścigać, a nie tłumaczyć małą szkodliwością. Żadne przestępstwo nie jest małą szkodliwością. Jest wielką deprawacją, Przyzwolenie na mała szkodliwość oznacza pojawienie się wielkiej szkodliwości. To tylko kwestia czasu. Wtedy zło zostało już uczynione, a mleko rozlane szeroko.

Marek Morawski

Kolejna afera monstrualnych rozmiarów. Amoralnych!!! W Wielkopolsce wykryto dwie bandyckie firmy. Być może, że i w innych rejonach Polski też są takie firmy, których celem jest kasa za cenę życia. Niech nikomu się nie wydaje, że taki zbir nie wie, że żółtka są doskonałą pożywka dla wszelkiego rodzaju bakterii i grzybów. Oznacza to, że produkował taki susz z zbutwiałych jaj z zamiarem zabicia bliżej nieokreślonej liczby ludzi. Susz z żółtek produkuje się po to, by ograniczyć możliwość zainfekowania żywności z świeżych jaj. Nie ma dowodu, że ktoś umarł? Należy złożyć, że tak właśnie mogło się stać. To nie może być darowane, mecenasi zła. Nawet jeśli sumienie macie za nic.

Pora oczyścić tę stajnię Augiasza, którą jest Polska. Stajnię tworzy również jej personel, którym są adwokaci, prokuratorzy, sędziowie, władze polityczne, policja, służby specjalne, które przymykają oko na takie horrendalne przekręty. Przyzwolenie, by coś takiego się działo.

Nie ma niezgody społecznej na korupcję, przekręty, bylejakość, brak procedur. Jest totalne przymykanie oczu na szambo, które się rozlewa szeroko.

Po wielu latach jajeczna afera wydostaje się na światło dzienne. TO SĄ JAJA. TO SĄ WŁAŚNIE JAJA.

Niech ktoś wytłumaczy dlaczego dopiero teraz. Czy nie ma uczciwych ludzi? To była produkcja broni biologicznej!!! PRODUKCJA BIOLOGICZNEJ BRONI MASOWEGO RAŻENIA. Proszę wojskowych, proszę lekarzy, proszę wywiad i kontrwywiad, jeśli jeszcze taki mamy, powiedzieć, że nie mam racji. Nie, to nie chodzi o napisy na opakowaniu. To chodzi o FAKTY! To nie kawał o gościu, który zobaczył na płocie napis „d…”, pogłaskał i wbił sobie drzazgę. Produkowano siedlisko bakterii dla przemysłu spożywczego. Winno być nadzwyczajne zaostrzenie kary. To sabotaż! To zagrożenie życia, nielegalna produkcja i to broni biologicznej, oszustwo podatkowe. organizowanie związku przestępczego, dywersja wobec państwa polskiego.

Prokuratorzy doszukaliby się więcej tytułów. Jeśli zechcą.