Anna Maria Kowalska
6 czerwca 2013 roku w krakowskim Klubie Dziennikarzy „Pod Gruszką” (Sala Fontany) mieliśmy okazję uczestniczyć w wykładzie prof. dr hab. Piotra Jaroszyńskiego (kierownika Katedry Filozofii Kultury KUL) pod znamiennym tytułem: „Jak odbudować polskie elity, by przyszło zwycięstwo”. Problem elit jest jedną z najistotniejszych składowych narodowej kultury. Bez własnych, pracujących dla dobra Ojczyzny elit ani państwo, ani naród nie mają racji bytu.
Profesor Jaroszyński skupił się wstępnie na historycznej ocenie sytuacji elit polskich, ze szczególnym uwzględnieniem strat osobowych okresu II wojny światowej – i powojnia (straty te wyniosły powyżej 70% stanu osobowego). Wskazał jednocześnie na arcyważną rolę postawy patriotycznej i religijnej, którą po okresie „wielkiej smuty” PRL-u – oraz przeszłego i obecnego „politycznie poprawnego” krytykanctwa – trzeba na nowo zaszczepiać w młodym pokoleniu. Formacja patriotyczna i religijna winna dokonywać się w sposób naturalny, już od najmłodszych lat. Ta właśnie, „domowa edukacja”, w powiązaniu z duchowym i intelektualnym rozwojem młodzieży stanie się zaczynem odbudowy elit narodowych.
Aby jednak maksymalnie wykorzystać czas, przeznaczony na zdobywanie wiedzy i rozwój umiejętności młodzieży – musimy uczyć już dzieci mądrego korzystania z oferty medialnej. Wszechobecne telewizja i Internet niosą ze sobą szereg zagrożeń, których należy się wystrzegać. Także my – ich rodzice i opiekunowie – nie powinniśmy spędzać czasu przed ekranem telewizora, bądź monitorem komputera bezrefleksyjnie. Wbrew pozorom, media mają na nasz stan intelektu i ducha ogromny, często negatywny wpływ. Uwagę zwraca zwłaszcza celowe przyzwolenie na wulgaryzację i zmanipulowanie języka mediów publicznych i komercyjnych. Miarą wartości oglądanych i słuchanych programów jest ich wiarygodność. Jeśli zatem nie mamy pewności, że medium jest godne wiary, lepiej nie polecać go dziecku, nauczyć je podejścia krytycznego, bądź też całkowicie zrezygnować z proponowanej oferty. Wbrew obiegowym opiniom, tak radykalna decyzja, podejmowana przez niektóre rodziny – często przynosi bardzo pozytywne efekty.
Szczególnie ważnym wymogiem budowania zdrowych postaw elitarnych jest długofalowe planowanie przyszłości – i stawianie sobie najwyższych wymagań. Czas powrócić do swoistego „arystokratyzmu ducha” – zdaje się przekonywać Prelegent. Arystokrata ducha – to człowiek bardzo skromny, jednocześnie wykonujący „pracę nad pracą” nad poziomem własnej kultury, refleksyjnym trwaniem przy katolickich i chrześcijańskich korzeniach – i koniecznym powrotem do starych, polskich tradycji edukacyjnych. „Arystokrata” jest zatem kimś wymagającym od siebie w duchu myślenia błogosławionego Jana Pawła II. W tym kontekście przypomniana została niezwykła postać Księcia Niezłomnego – kardynała Adama Stefana Sapiehy. Profesor Jaroszyński zaznaczył, że istotne jest „oddolne” tworzenie na nowo szkół o profilach klasycznych. Jako jeden z warunków odbudowy autentycznej elity wymienił także znajomość kilku języków europejskich na poziomie komunikacyjnym. Znając swoją własną, narodową historię i kulturę musimy jednocześnie pozostawać otwarci na tradycje i kultury innych narodów – także dlatego, by umieć w sposób wyważony i zdroworozsądkowy ocenić ich wartość. Trwanie w snobistycznej postawie zachwycania się tym, czego nie znamy i nie rozumiemy jest dla nas na dłuższą metę nietwórcze i szkodliwe.
Wiele zła wyrządził nam, obecny w Polsce (zwłaszcza po 1989 roku) model taniego konsumpcjonizmu, który każe wyżej cenić stan posiadania, jak stan ducha i intelektu. Dramatem jest opuszczanie Polski przez wykształconych ludzi młodych, bezskutecznie szukających pracy w kraju przy narastającym bezrobociu. Trzeba jak najszybciej skończyć z sytuacją, w ramach której Polska, płacąc własnym wyludnieniem, kształci tanią siłę roboczą dla Europy Zachodniej, bądź Stanów Zjednoczonych.
Jak zaznaczył profesor Piotr Jaroszyński, by zatem zbudować prawdziwe elity narodowe, warto rozpocząć od rozbudzania w młodym pokoleniu zdrowych postaw miłości Ojczyzny, przy jednoczesnym rozszerzaniu zakresu wiedzy i kompetencji, połączonej z odpowiednią formacją religijno-moralną.
(Od Redakcji): I jeszcze linka do autorskiej strony www p. Profesora: http://www.piotrjaroszynski.pl