Kraków, 7 XII 2015
Pan prof. dr hab. Piotr Gliński
Wiceprezes Rady Ministrów
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Szanowny Panie Premierze,
Narodowy Stary Teatr pod kierownictwem Jana Klaty – od paru lat – szokuje kierunkiem swojej działalności. Scena przed laty słynna z wielkich spektakli Konrada Swinarskiego, Jerzego Jarockiego, Andrzeja Wajdy, czy Jerzego Grzegorzewskiego, nagradzana za kształtowanie świadomości narodowej, stała się dziś zaprzeczeniem swojej wielkiej tradycji. Świadomość tego faktu jest powszechna w środowisku kulturalnym, choć presja w nim panująca i poprawność polityczna nie wszystkim pozwala o tym mówić otwarcie. Mimo to już kilkakrotnie, w sposób mniej lub bardziej zdecydowany, zgłaszano postulat o odwołanie Jana Klaty z zajmowanego stanowiska. Niestety, nieskuteczne. Nie pomogły apele do ówczesnego ministra kultury, Bogdana Zdrojewskiego, który go na to stanowisko powołał.
Dzięki przytomności aktorów i działaniom m.in. p. Stanisława Markowskiego, udało się nie dopuścić do realizacji zdekonstruowanej wersji „Nie-Boskiej komedii”, która w myśl założeń serbskiego reżysera, miała być świadectwem antysemityzmu zarówno autora, Zygmunta Krasińskiego i jak i twórcy wielkiej realizacji tego dramatu, Konrada Swinarskiego. Dyrektor Jan Klata niezrażony powszechnym oburzeniem na takie praktyki, z całą konsekwencją realizował i nadal realizuje, na narodowej scenie, finansowanej przez podatników - plan niszczenia polskiej tradycji. W swojej polityce programowej konsekwentnie posługuje się prowokacją polityczną i obyczajową. Zorganizował np. skandaliczny, prześmiewczy, happening na temat tragedii smoleńskiej, a następnie publiczne czytanie bluźnierczo-obscenicznego tekstu „ Golgota Picnic”. Tekstu obrażającego uczucia nie tylko katolików, ale całej wspólnoty ludzkiej doświadczanej już w swych dziejach pogardą i przemocą w imię walki z kulturą, stanowiącą przecież uniwersalne spoiwo cywilizacyjne. To pozbawione jakiejkolwiek wartości artystycznej przedsięwzięcie świadczy dobitnie o kryteriach repertuarowych i realizacyjnych, jakimi posługuje się obecny dyrektor Starego Teatru.
Na scenie znanej dotąd z wspaniałych inscenizacji, często krytycznych wobec tradycji, ale zawsze pozostających z nią w twórczym dialogu, dominuje zły smak i naruszanie godności człowieka. W spektaklach realizowanych za kadencji dyr. Klaty – wbrew jego deklaracjom – nie sposób doszukać się żadnego dialogu z tradycją literacką. Tekst jest zaledwie materiałem służącym do postmodernistycznego ćwiartowania – jak w spektaklach: „Poczet królów polskich”, „Do Damaszku”, „Woyzeck”. Takie eksperymenty oczywiście może Jan Klata przeprowadzać w swoim prywatnym teatrze - jeśli znajdzie na ten cel prywatne środki. Nie chcemy ograniczać jego wolności twórczej. Nie ma natomiast zgody na wydawanie pieniędzy publicznych na demontaż sceny narodowej mającej służyć zgoła innym celom.
Przed wielu laty, włoski komunista , Gramsci nawoływał do odwrócenia marksistowskiej tezy – byt określa świadomość. „Bijcie w kulturę, tradycje i rodzinę, rozwalajcie tradycyjne więzi, a zwycięstwo będzie nasze” - nauczał swoich zwolenników. I to się właśnie dzieje na naszych oczach. Za pieniądze nas wszystkich rujnuje się, pod dyrekcją Jana Klaty - samoświadomość kulturową Polaków, niszczy poziom i rolę aktorstwa, narusza elementarne zasady harmonijnej współpracy zespołu artystycznego z zespołem technicznym.
Walka o obronę wartości w kulturze jest niezbywalnym prawem narodowej wspólnoty. I w imię tego prawa zwracamy się do Pana, Panie Ministrze z prośbą o odwołanie Jana Klaty z funkcji dyrektora Narodowego Starego Teatru w Krakowie.
1 Andrzej Arwar - filmowiec
2 Grazyna Arwar - chemik
3 Piotr Augustynek - niezależny producent telewizyjno-filmowy
4 Ewa Barańska-Jamrozik - art. plastyk
5 Katarzyna Błaszczak-Łaniewska - aktorka
6 Adam Borowski - wydawca "Volumen"
7 Dr Mirosław Boruta - socjolog, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie, sekretarz AKO im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego
8 Prof. Rafał Broda - fizyk jądrowy
9 Krystian Brodacki - publicysta
10 Adam Bujak - fotografik
11 Anna Chodakowska - aktorka
12 Agata Ciołek - fotografik
13 Alina Czerniakowska - reżyser
14 Bogusław Dąbrowa-Kostka - operator filmowy, realizator telewizyjny, reżyser
15 Leszek Długosz - poeta, pieśniarz
16 Jerzy Donimirski - architekt, przedsiębiorca
17 Prof. Bogusław Dopart - polonista, historyk kultury, UJ
18 Marcin Dybowski - Ruch Kontroli Wyborów
19 Leszek Elektorowicz - pisarz
20 Konrad Firlej - prezes Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół" w Krakowie
21 Jan Władysław Fróg - przewodniczący KU NSZZ "Solidarność", UP Kraków
22 Witold Gadowski - pisarz, dziennikarz
23 Anita Gargas - publicysta, zastępca redaktora naczelnego TV "Republika"
24 Jerzy Giza - historyk, publicysta, dyrektor szkoły im. Zbigniewa Herberta w Krakowie
25 Dr hab. Henryk Głębocki - historyk
26 Jarosław Maciej Goliszewski - fotografik
27 Marian Gołogórski - art. plastyk, rzeźbiarz
28 Katarzyna Gójska-Hejke - publicystka, redaktor naczelny "Nowe Państwo"
29 Renata Groyecka - muzykolog
30 Attila Jamrozik - art. plastyk
31 Grażyna Jasieniak-Pinis - lekarz medycyny
32 Jerzy Kalina - sztuki wizualne
33 Adam Kalita - radny Miasta Krakowa
34 Ryszard Kapuściński - radny Miasta Krakowa, szef Klubów Gazety Polskiej
35 Jan Józef Kasprzyk - prezes "Związku Piłsudczyków"
36 Prof. Janusz Kawecki - nauczyciel akademicki
37 Ewa Kiebuła-Zarobkiewicz - art. plastyk
38 Dr hab. Krzysztof Koehler - poeta, pisarz
39 Anna Kołakowska - najmłodszy więzień stanu wojennego
40 Andrzej Kołakowski - pedagog - Uniwersytet Gdański, bard
41 Janusz Kotański - poeta, historyk
42 Elżbieta Kujbida - dziennikarka, "TV Niezależna Polonia" w Kanadzie
43 Wacław Kujbida - dziennikarz, szef "TV Niezależna Polonia" w Kanadzie
44 Michał Kulenty - muzyk, kompozytor, pedagog
45 Paweł Kurtyka - prezes honorowy stowarzyszenia "Studenci dla Rzeczpospolitej"
46 Zuzanna Kurtyka - lekarz pediatra
47 Piotr Legutko - redaktor "Gościa Niedzielnego"
48 Magdalena Lenard - wydawca "Dwa Kolory"
49 Piotr Lisiewicz - publicysta
50 Lucyna Lubańska - historyk, historyk sztuki - fundacja "Sacr Art"
51 Dr filoz. Stefania Lubańska - fundacja "Sacr Art"
52 Halina Łabonarska - aktorka, pedagog
53 Adam Macedoński - art. malarz, założyciel Instytutu Katyńskiego, Kustosz Pamięci
54 Andrzej Mardyła - wydawca
55 Grażyna Markowska - geograf
56 Aleksander Markowski - art. malarz, twórca ruchu "W pieśni jest dusza Narodu".
57 Stanisław Markowski - fotografik, reżyser, twórca muzyki do hymnu Solidarności
58 Marek Michno - pedagog, b. wicekurator oświaty w Małopolsce
59 Przemysław Miśkiewicz - Stowarzyszenie "Pokolenie"
60 Dr Elżbieta Morawiec - krytyk literacki, b. kierownik literacki Starego Teatru w Krakowie i Teatru Polskiego we Wrocławiu
61 Małgorzata Muzyka-Gołogórska - artysta muzyk, pedagog
62 Prof. Andrzej Nowak – historyk
63 Andrzej Oczkoś - art. grafik
64 Józef Orzeł - szef Klubu Ronina, koordynator krajowy RKW
65 Andrzej Ossowski - sekretarz AKO im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego
66 Paweł Piekarczyk - matematyk, bard
67 Maria Dorota Pieńkowska - kustosz, Muzeum Historii Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie
68 Jan Pietrzak – artysta
69 Mariusz Pilis - dziennikarz, producent filmowy
70 Dr Tomasz Podgórski - nauczyciel, archeolog śródziemnomorski
71 Ewa Polak-Pałkiewicz - pisarka, publicystka
72 Jan Polkowski - poeta
73 Tadeusz Polkowski - działacz społeczny, raper
74 Dr Wojciech Popkiewicz - reżyser, kompozytor, "Grupa 44"
75 Jan Pospieszalski - muzyk, publicysta
76 Wojciech Reszczyński - publicysta, wykładowca
77 Jarosław Marek Rymkiewicz - pisarz
78 Tomasz Sakiewicz - redaktor naczelny, "Gazeta Polska"
79 Jacek Smagowicz - działacz niepodległościowy
80 Adam Sosnowski - pracownik naukowy, redaktor naczelny
81 Leszek Sosnowski - prezes wydawnictwa "Biały Kruk"
82 Dr inż. Feliks Stalony-Dobrzański - członek AKO im. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego
83 Jacek Stroka - dziennikarz, redaktor, wydawca
84 Dr Jarosław Szarek - historyk
85 Piotr Szczepanik - pieśniarz
86 Piotr Szubarczyk - historyk, publicysta
87 Robert Tekieli - publicysta, dział kultury w "Gazecie Polskiej Codziennie"
88 Prof. Jacek Trznadel - pisarz, poeta, tłumacz, publicysta
89 Władysław Tyrański - redaktor, dziennikarz, koordynator RKW Okręgu Małopolska
90 Andy Waligóra - publicysta, Wiedeń
91 Dr hab. Andrzej Waśko - redaktor naczelny, "Arcana"
92 Dr hab. Anna Waśko - historyk
93 Dr Joanna Wieliczka-Szarkowa - historyk
94 Paweł Woldan - reżyser
95 Artur Wroński - historyk
96 Jerzy Zalewski - reżyser
97 Krzysztof Zarobkiewicz – dr weterynarii
98 Anna Zechenter – publicystka, germanistka
99 Jerzy Zelnik – aktor, reżyser
100 Dr inż. Antoni Zięba - Prezes Polskiego Stowarzyszenia Obrońców Życia Człowieka
101 Tomasz Antoni Żak - pisarz, reżyser, szef teatru "Nie Teraz"
102 Rafał Żebrowski - historyk, siostrzeniec Zbigniewa Herberta
(Od Redakcji): Zapraszamy także do obejrzenia okolicznościowego materiału filmowego z grudnia 2013 roku, rozmowy z p. Stanisławem Markowskim:
https://www.krakowniezalezny.pl/upadek-teatru-starego-w-krakowie-rozmowa-z-p-stanislawem-markowskim