Z okazji setnej rocznicy spotkania marszałka Józefa Piłsudskiego z przywódcą Ukraińskiej Republiki Ludowej Semenem Petlurą w Berdyczowie, na stacji kolejowej w tym ukraińskim mieście odsłonięto w sobotę tablicę upamiętniającą to wydarzenie.
21 kwietnia 1920 roku Rzeczpospolita Polska i Ukraińska Republika Ludowa zawarły umowę polityczną, określającą wspólną granicę obu państw oraz zasady przyszłej współpracy (znaną także jako pakt Piłsudski-Petlura). Z polskiego punktu widzenia była to szansa na budowę federacji państw tej części kontynentu, dla Ukraińców – szansa wywalczenia niepodległości. W maju 1920 roku wojska obu krajów wyzwoliły spod rosyjskiej okupacji Kijów.
Przywódca URL Symon Petlura w odezwie do narodu napisał wówczas: „Wspólną walką zaprzyjaźnionych armii – ukraińskiej i polskiej – naprawimy błędy przeszłości, a krew, wspólnie przelana w bojach przeciw odwiecznemu historycznemu wrogowi, Moskwie, który ongiś zgubił Polskę i zaprzepaścił Ukrainę, uświęci nowy okres wzajemnej przyjaźni ukraińskiego i polskiego narodu”.
Zaledwie tydzień po zajęciu Kijowa przez polsko-ukraińskie wojska, armia rosyjska rozpoczęła kontrnatarcie. Latem 1920 roku Ukraińcy walczyli m.in. w obronie Zamościa i brali udział w zwycięskiej bitwie z 1. Armią Konną Siemiona Budionnego pod Komarowem. W kwaterze oficerskiej cmentarza wolskiego spoczywa gen. Marko Bezruczko, dowódca 6. Siczowej Dywizji Strzelców Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, dowódca obrony Zamościa (fot. p. Mirosław Boruta Krakowski, Polacy o i dla niepodległosci wschodnich sąsiadów Rzeczypospolitej, Kraków 1995, Wydawnictwo Towarzystwa Pomost).
Po zawarciu rozejmu polsko-rosyjskiego, armia Ukraińskiej Republiki Ludowej liczyła ok. 35 tys. żołnierzy, którzy samodzielnie rozpoczęli ofensywę przeciw Rosjanom. Około 20 tys. żołnierzy ukraińskich powróciła do Polski. Część wstąpiła do Wojska Polskiego. Niektórzy z nich wzięli udział w wojnie z Niemcami i Rosją w 1939 roku (fot. p. Mirosław Boruta Krakowski, "Wolni z wolnymi, równi z równymi". Polska i Polacy o niepodległości wschodnich sąsiadów Rzeczypospolitej, Kraków 2002, Wydawnictwo Arcana).
Fragmenty tekstu i zdjęcia tablicy za: https://wpolityce.pl/historia/654765-tablica-w-berdyczowie-na-czesc-pilsudskiego-i-petlury