Mirosław Boruta
W naszym, "rozpędzonym" życiu takie chwile są rzadkością, rzadkością piękną... Zwyczaj wystawiania szopek krakowskich na cokole wokół pomnika Adama Mickiewicza w pierwszy czwartek grudnia przyciąga Krakowian i Gości naszego miasta od lat. Tak było i w tym roku, a zdjęcia (niezwykle) amatorskie - wzbogacające notkę z Wikipedii - uzupełnia fotoreportaż 😉
Tak po prostu - piękny jest Kraków...
Szopki krakowskie – bogato zdobione, wielowieżowe sceny o architekturze nawiązującej do zabytków Krakowa, przedstawiające misterium Bożego Narodzenia. W II połowie XIX wieku wykształciły się cechy architektoniczne wyraźnie odróżniające szopki wykonywane w Krakowie od innych. Wpłynęły na to wzorce zabytkowych krakowskich budowli: głównie kościołów. Stylowa różnorodność krakowskich zabytków dostarczała twórcom bogatego źródła inspiracji. Wykształciła się szopka w formie smukłej budowli z dominującymi wieżami. Twórcami tej oryginalnej formy byli murarze i pracownicy budowlani z przedmieść Krakowa: Krowodrzy, Zwierzyńca, Czarnej Wsi, Grzegórzek, Ludwinowa.
Sezonowość ich zawodu, sprzyjała szukaniu dodatkowych źródeł zarobku w okresie jesienno-zimowym, kiedy prace murarskie nie są prowadzone. Wykonywali oni szopki w dwóch rozmiarach: małe, o figurkach nieruchomych – przeznaczone na sprzedaż oraz duże, będące przenośnymi teatrzykami przeznaczonymi do odgrywania przedstawień kukiełkowych – do obnoszenia po domach przez zespoły kolędnicze. Ten typ szopek jest całkowicie unikatowy i występował wyłącznie w Krakowie.
By nie dopuścić do zaniku szopkarskiej tradycji, w 1937 roku z inicjatywy Jerzego Dobrzyckiego – wielkiego miłośnika krakowskich tradycji i zwyczajów – zorganizowano u stóp pomnika Adama Mickiewicza konkurs na najpiękniejszą szopkę krakowską. Rok później odbyła się druga edycja konkursu. W okresie okupacji niemieckiej konkursów nie organizowano i dopiero w grudniu 1945 roku przy zburzonym przez Niemców pomniku po raz trzeci pojawili się szopkarze.
Od 1946 roku organizacją konkursu zajmuje się Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. W 2013 roku odbyła się 71. edycja konkursu. Konkurs wykreował nowy rodzaj szopki krakowskiej, umownie nazwany szopką konkursową. Poza nielicznymi wyjątkami, szopki te nie pełnią już swej pierwotnej funkcji – nie są scenkami dla odgrywania przedstawień, lecz przeznaczone są wyłącznie do kontemplacji estetycznej. Stąd też wysiłek twórców koncentruje się na doskonaleniu walorów architektonicznych, dekoracyjnych szopki, natomiast miejsce kukiełek zajęły figurki nieruchome, lub – od lat 60. wprawiane w ruch mechanizmami elektrycznymi.
I jeszcze linki: do 24 zdjęć "komórkowych" oraz profesjonalnego fotoreportażu, autorstwa p. Kazimierza Bartla:
https://picasaweb.google.com/103511753291993799832/5Grudnia2013
https://picasaweb.google.com/103511753291993799832/5Grudnia2013kb