Rafał Chyliński
Wstęp
Zebrane i opracowane przez autora materiały ukazujące drogę życiową i karierę zawodową doc. mgr inż. Tadeusza Chylińskiego są tak różnorodne i unikatowe, że wypełniły dwa obszerne tomy, które dziś chciałbym przekazać Szanownym Czytelnikom. Lotnictwo było życiową pasją T. Chylińskiego i poświęcił mu się od wczesnej młodości. W latach 30. XX wieku podjął studia na kierunku lotniczym Wydziału Mechanicznego Politechniki Warszawskiej, ukończył kurs szybowcowy zdobywając kat. C pilota, później podjął pracę konstruktora lotniczego w wytwórni samolotów DWL-RWD. Wykazał się wyjątkowymi zdolnościami i sporym talentem, ale krótki okres intensywnej, twórczej pracy T. Chylińskiego przerwała napaść Niemiec hitlerowskich na Polskę 1 IX 1939 roku. Do pracy dla lotnictwa polskiego mógł powrócić dopiero w 1945 roku. W lipcu 1945 roku złożył w Ministerstwie Komunikacji projekt wstępny samolotu turystycznego C1, a na przełomie lat 1945/1946 wziął udział w konkursie na projekt jednoosobowego motoszybowca. Komisja konkursowa Ministerstwa Komunikacji za najlepszy uznała projekt motoszybowca „Pegaz” przedłożony przez T. Chylińskiego, ale produkcji nie podjęto.
W styczniu 1948 roku T. Chyliński podjął pracę w Instytucje Technicznym Lotnictwa (przemianowany 1 IV 1948 r. na Główny Instytut Lotnictwa, później na Instytut Lotnictwa), gdzie przeszedł całą ścieżkę kariery zawodowej. Początkowo był pracownikiem Działu Wytrzymałościowo-Konstrukcyjnego, następnie kierownikiem tego Działu, w którego skład wchodził także Dział Badań w Locie. Później powołano go na kierownika Zakładu Płatowcowego i Zakładu Wytrzymałości Instytutu Lotnictwa. Zasadniczym tematem pracy T.Chylińskiego, a zarazem głównym dziełem jego życia było stworzenie systemu badań wytrzymałościowych sprzętu lotniczego. Pod jego kierunkiem były sprawdzane i badane niemal wszystkie konstrukcje samolotowe, śmigłowcowe i szybowcowe polskiego przemysłu lotniczego lat 50. i 60. XX wieku oraz projektowane niezbędne wyposażenie do tych badań. Pod jego kierunkiem ukształtowali się główni specjaliści Zakładu Wytrzymałości Instytutu Lotnictwa w zakresie wytrzymałości konstrukcji płatowców.
Opowieść o życiu i pracy dla polskiego lotnictwa doc. T. Chylińskiego autor zilustrował dużą ilością orginalnych dokumentów i innych źródłowych materiałów ikonograficznych oraz opisami wielu badań wytrzymałościowych sprzętu lotniczego przeprowadzanych w tamtych latach w Zakładzie Wytrzymałości Instytutu Lotnictwa.
Autor pragnie gorąco podziękować Dyrektorowi Instytutu Lotnictwa panu dr. hab. inż. prof. nadz. Witoldowi Wiśniowskiemu za udostępnienie z zasobu Archiwum IL materiałów dotyczących Instytutu Lotnictwa, a głównie Zakładu Wytrzymałości.