Tomasz Poller

Dnia 16 stycznia 2012 złożyłem rezygnację z mandatu radnego Dzielnicy XVIII Kraków – Nowa Huta. Istotną przyczyną tej decyzji stała się faktyczna niemożliwość realnego działania na rzecz dobra mieszkańców oraz moralna niezgoda na pewne zjawiska mające miejsce w życiu samorządu oraz rady dzielnicy.

1. Moja rezygnacja wiąże się w dużej mierze z niedotrzymaniem przez Przewodniczącego Dzielnicy XVIII oraz osoby z Zarządu Dzielnicy postanowień umowy koalicyjnej zawartej na początku kadencji oraz z ignorowaniem zobowiązań podjętych wobec Rady. W szczególności dotyczyły one: a) przejrzystości w zakresie polityki inwestycyjnej oraz sprawiedliwego podziału środków pomiędzy poszczególne okręgi, b) pełnej otwartości i rzetelności debaty na temat istotnych problemów Dzielnicy, c) niezależnego, nieupartyjnionego oblicza Rady. Niestety, zasady powyższe były od dłuższego czasu łamane, a ich egzekwowanie stało się praktycznie niemożliwe.

2. Podstawową przyczyną, dla której zdecydowałem się kandydować do Rady Dzielnicy, były kwestie infrastruktury chodnikowej i oświetleniowej, w niektórych miejscach dzielnicy zaniedbanej od dawna. Na terenie mojego okręgu wyborczego w rejonie ul. Padniewskiego i Tomickiego mieszkańcy czekają od lat na normalne dojście do swoich bloków. O ile latem 2011 Przewodniczący Dzielnicy odpowiadając na moje pismo w tej sprawie wyjaśnił, powołując się na obowiązujące procedury, iż inwestycje chodnikowe na tym terenie nie mogą zostać zrealizowane w 2011 roku, przyjąłem to ze zrozumieniem. Jednak także w projektach dotyczących roku 2012 zgłoszone przeze mnie potrzeby inwestycyjne nie znalazły odzwierciedlenia. Pomimo moich apeli nie zawnioskowano również o umieszczenie tychże potrzeb w budżecie miasta Krakowa. Wbrew deklaracjom osób z Zarządu Dzielnicy, w praktyce mamy więc do czynienia z pomijaniem inwestycji, które przez radnych wskazywane były na początku kadencji jako najbardziej pilne. Zarząd Dzielnicy nie przedstawia też radnym żadnych przekonujących argumentów przyjętego przez siebie podziału środków finansowych.

3. Nierozwiązywanie od lat pilnych a zarazem niewielkich potrzeb infrastrukturalnych jest przede wszystkim świadectwem niepoważnego traktowania mieszkańców przez władze Miasta Krakowa. Pomimo podejmowanych przeze mnie i inne osoby interwencji oraz ujawniania mających miejsce nieprawidłowości (jak choćby mój tekst pt. „Kto blokuje nowohuckie inwestycje”; Głos-Tygodnik Nowohucki 27.10.2011) istniejące problemy spotykają się z całkowitą obojętnością władz.

Przykładem niewyjaśnionych kontrowersji są nieprawidłowości w zakresie planów lokalizacji spalarni śmieci na terenie, który latem 2010 r. został zalany wskutek powodzi (choć urzędnicy miejscy jeszcze kilka miesięcy wcześniej zapewniali, iż takie zagrożenie nie może tam wystąpić). W ostatnim czasie zostały ujawnione fakty, w których świetle pojawiają się istotne wątpliwości co do ważności „umowy społecznej” w sprawie spalarni oraz tzw. „programu rekompensat”. Sytuacja, gdy Nowa Huta pozostaje na tle miasta obszarem rażąco niedoinwestowanym, a równocześnie władze miasta deklarują gotowość przekazania funduszy na remonty ulic i chodników w zamian na przyzwolenie mieszkańców na lokalizację kontrowersyjnego zakładu spalania śmieci, jest sytuacją co najmniej dziwną.

4. Na początku kadencji Rady, zgodnie z ustaleniami oraz zasadami przedstawionymi Radzie, podjąłem się redagowania mediów dzielnicowych (strona internetowa, biuletyn, kolumna na łamach Głosu –TN). Realizując statutowe cele pracy radnego, związane z reprezentowaniem spraw mieszkańców i działaniem na rzecz samorządności społeczności lokalnej, tworzyłem podstawy dla zapewnienia rzetelnej debaty na temat najpoważniejszych problemów Nowej Huty. Kierowane przeze mnie media dzielnicowe w otwarty sposób podejmowały podstawowe problemy dzielnicy, takie, jak skandaliczna kwestia niedoinwestowania terenów nowohuckich pod względem infrastruktury, trudna sytuacja osiedli peryferyjnych, problemy mieszkaniowe, sprawy ochrony przyrody, czy też spór na temat lokalizacji spalarni śmieci.

Należy podkreślić, iż szereg problemów Nowej Huty w opinii mieszkańców oraz ich stowarzyszeń to zagadnienia zaniedbywane i ignorowane przez miejskich urzędników. Zarazem można powiedzieć, że tereny Nowej Huty są wręcz dyskryminowane w polityce finansowej miasta: w pięciu nowohuckich dzielnicach mieszka jedna trzecia Krakowian, tymczasem trafia tutaj jedynie około jednej dziesiątej miejskich środków. Było dla mnie oczywiste, że o tego rodzaju sprawach należy mówić głośno, podobnie jak o innych patologiach, jak bałagan organizacyjny i prawny związany z funkcjonowaniem dzielnic. Jest jasne, iż jedynie wskazanie konkretnych anomalii może stać się początkiem ich naprawy.

Niestety, już po kilku tygodniach rozpoczeły się naciski oraz zakulisowe działania zmierzające do cenzurowania i wyciszania debaty na temat kluczowych problemów Nowej Huty. Z biegiem czasu odnosiłem coraz bardziej niepokojące wrażenie, iż spora grupa osób spośród radnych zdaje się zapominać o funkcji reprezentowania interesów mieszkańców, za to w sposób nader widoczny podporządkowuje swoje działania lokalnym układom partyjno-urzędniczo-towarzyskim, związanym czy to z rządzącą w Radzie Miasta Platformą Obywatelską, czy to z administracją Prezydenta Miasta. Jest to w moim odczuciu zaprzeczenie idei samorządności. Wkrótce osoby kierujące Radą Dzielnicy przy poparciu lub milczącej aprobacie części radnych zlikwidowały kierowaną przeze mnie Komisję Informacji, co stanowiło istotny przejaw złamania wcześniejszych ustaleń (raport z działania Komisji Informacji znajduje się na stronie internetowej Dzielnicy XVIII w protokole z sesji majowej 2011).

5. Faktem, który wywołał mój stanowczy sprzeciw stała się inicjatywa pięciu osób z Zarządu, które postanowiły same sobie (!) przyznać medale, wybite z okazji XX-lecia obecnego podziału dzielnic Krakowa i przeznaczone dla osób „zasłużonych dla rozwoju samorządności lokalnej”.

Uważałem (choć w obliczu realnych problemów dzielnic świętowanie XX-lecia ich powołania wydaje się kontrowersyjne), że oddane do dyspozycji Rady medale były doskonałą szansą dla wyróżnienia mniej znanych mieszkańców Nowej Huty, będących autorami różnych oddolnych inicjatyw społecznych, a tym samym rozwijających autentyczną samorządność. Niestety Zarząd Dzielnicy i grupa go wspierająca pozostali głusi na te argumenty.

***
Uważam, iż jedyną racją pełnienia funkcji w Radzie Dzielnicy powinna być służba społeczności lokalnej. Jeżeli w istniejących okolicznościach realizacja moich inicjatyw w tym zakresie a tym samym spełnienie moich deklaracji wyborczych okazały się niemożliwe, wówczas najbardziej uczciwym rozwiązaniem wobec wyborców jest rezygnacja z mandatu, co niniejszym czynię.

Tomasz Poller

Okazuje się, że zbudowanie brakujących kilkunastu czy kilkudziesięciu metrów chodnika w Nowej Hucie stanowi dla urzędników nie lada problem. Codziennie setki mieszkańców bloków w rejonie ulic Tomickiego i Padniewskiego przedzierają się tam i z powrotem przez zaniedbany i niedoświetlony teren parkowy, w deszczowe dni zamieniający się w bagno. Sytuacja trwa od lat, co pokazuje, jak władze miasta traktują mieszkańców oraz ich przedstawicieli – radnych dzielnic. To, co wyczytać można w urzędowych pismach, układa się w tak kuriozalną całość, że nie wymyśliliby jej nawet najwięksi satyrycy opisujący absurdy życia w PRL.

Na początku bieżącej kadencji radni Dzielnicy 18 zgłaszali potrzeby w zakresie inwestycji drogowo-chodnikowych do wykonania w poszczególnych okręgach. Zgłosiłem także ja. Najpilniejsze z nich dotyczyły m.in. zachodniej części terenu parkowego pomiędzy NCK, ul. Tomickiego oraz Al. Jana Pawla II, który, dziś już nieco na wyrost, nazywany jest Parkiem Kultury.

Teren zaniedbany od lat

Obszar ten stanowi właściwie pogranicze dwóch okręgów oraz pogranicze dwóch obszarów objętych planami zagospodarowania przestrzennego. Koniecznością jest przede wszystkim zrealizowanie wreszcie normalnego dojścia do bloków przy ul. Tomickiego i Padniewskiego. Nie jestem zresztą wcale pierwszym, który interweniuje w tej sprawie, w której grupy mieszkańców występują do władz miasta od lat.

Obecnie, chcąc np. dojść najprostszą drogą od przystanku autobusowego „Os. Kolorowe” (przystanek w stronę centrum NH) do bloków przy Tomickiego i Padniewskiego wchodzimy zaraz przy przystanku na asfaltową alejkę prowadząca w ich kierunku, by po chwili stwierdzić, że dojście nagle się urywa. Dawna alejka, będąca kiedyś częścią dziecinnego miasteczka rowerowego, zakręca w lewo, za to do polożonych kilkadziesiąt metrów dalej bloków musimy przedzierać się błotnistymi ścieżkami. Brakuje tutaj również oświetlenia.

Tak więc, obok innych inwestycji, zgłosiłem w lutym br. konieczność wykonania dwóch odcinków asfaltowych alejek a także potrzebę wykonania chodnika (lub alejki) w jeszcze jednym uczęszczanym przedepcie nieopodal. Na miejscu byli przedstawiciele Komisji Infrastruktury oraz Komisji Planowania, którzy sporządzili dokumentację fotograficzną.

Wiosną, przed głosowaniem uchwal dotyczących infrastruktury dowiedziałem się od Zarządu Dzielnicy, że zgłoszonych inwestycji zrealizować się nie da, o czym poinformować miał w stosownym piśmie Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu.

Akurat w naszej okolicy mieszkańcy od lat słyszeli bardzo wiele o szumnych planach inwestycyjnych. Miały podobno powstać tutaj i tor dla biegaczy, i korty tenisowe, nie mówiąc o tym, że przebąkiwano nawet o kolejce linowej ponad Łąkami Nowohuckimi! Nowa Huta, jak żadna z części Krakowa ma zresztą szczęście do inwestycyjnej propagandy (nie miejsce tutaj by opowiadać o przysłowiowych losach trasy S7, na którą „już przeznaczone i pewne” pieniądze gdzieś znikły akurat dzień po wyborach samorządowych).

ZIKiT: Тrzeba opracować koncepcję

Wraz ze stowarzyszeniem „Nasz Blok” wystąpiłem do Przewodniczącego Dzielnicy o wyjaśnienie przyczyn, które uniemożliwiają realizację w tym roku zgłoszonych przeze mnie zadań. W otrzymanych pismach przeczytać można m.in.:

„Wszystkie wymienione zadania zostały przesłane do analizy techniczno-finansowej do jednostki realizującej – Zarządu Infrastruktury Komunalnej i Transportu. W otrzymanej przez dzielnice odpowiedzi (…) zadania zostały określone jako niemożliwe do realizacji z uwagi na konieczność wcześniejszego opracowania dla nich dokumentacji technicznej (koncepcji i projektu).”

Przyjrzyjmy się bliżej treści pisma ZIKiT-u przesłanego w kwietniu do Rady Dzielnicy, w którym można natknąć się na ogólnikowe informacje, m.in. takie oto:

„- ul. bp. Tomickiego i Al. Jana Pawła II – opracowanie dokumentacji technicznej na chodniki i alejki – ok. 50000 zl. Uwaga! Dzielnica winna zabezpieczyć środki finansowe również na realizację wg. projektu.
- ul. bp. Tomickiego i Padniewskiego – budowa chodnika w przedepcie. Realizacja niemożliwa. Zachodzi konieczność opracowania dokumentacji projektowej, która swoim zakresem obejmie cały teren.”

Dziwne! Okazuje się, że budowa jednego z ciągów pieszych określona jest jako niemożliwa (а zarazem uzależniona od opracowania jakiejś większej koncepcji całości terenu), a równocześnie wobec części inwestycji (dwa pozostałe ciągi piesze?) pojawia się wstępna kalkulacja cenowa dokumentacji. A przecież chodzi o ten sam teren!

Zacząłem się też zastanawiać: cóż za geniusze muszą się głowić nad strategicznymi planami czegoś takiego jak kilkunastometrowe dróżki, którymi ludzie od lat chodzą do domu, a które należy po prostu pokryć płytami chodnikowymi, kostką, czy jakąkolwiek inną nawierzchnią?

Ale dobre i to – pomyślałby ktoś – bo skoro, jak sugeruje pismo, można ruszyć z opracowywaniem dokumentacji przynajmniej części inwestycji, to może mieszkańcy doczekają się normalnego dojścia do bloków w przyszłym roku. Nic bardziej błędnego!

W pismach Przewodniczącego Dzielnicy znаjdujemy bowiem odwolanie się do „procedury zglaszania zadań do realizacji w GMK” oraz wykładni ustawy o finansach publicznych. Mówiąc krótko i nie wchodząc w zawiłości: według oficjalnie uzyskanych informacji, na podstawie wiedzy Przewodniczącego Dzielnicy oraz obowiązujących przepisów nie da się zrealizować rzeczonych inwestycji w bieżącym roku. Co więcej: nie da się również w bieżącym roku zlecić opracowania stosownej koncepcji.

Prezydent Miasta: koncepcję opracowano w 2007

Mieszkańców ul. Padniewskiego wsparł walczący o inwestycje dla Nowej Huty radny miasta Włodzimierz Pietrus, składając na początku czerwca interpelację do Prezydenta Majchrowskiego. Prosząc o wyjaśnienie sprawy zaniedbanego terenu, zapytał przede wszystkim, czy w przypadku braku środków na jego kompleksowe zagospodarowanie, mieszkańcy mogą liczyć przynajmniej na realizację najbardziej niezbędnych odcinków chodników i oświetlenia.

27 czerwca prezydet Majchrowski udzielil odpowiedzi. Stanowi ona kolejny dość interesujący dokument, z którego mieszkańcy dowiedzieli się m.in., że wykonanie oczekiwanych przez nich inwestycji wiąże się z… „koniecznością przebudowy tarczy skrzyżowania ul. Biskupa Tomickiego i al. Jana Pawla II.”

W tym miejscu przypomina się stary skecz „Karolkowa” znanego w czasach PRL kabaretu „Dudek”: Obywatelowi Kocibrzyckiemu, zamieszkałemu w Warszawie przy ulicy Mokotowskiej, przyznaje się mieszkanie na Marszałkowskiej w związku z przebudową ulicy Miodowej. Ale i tak nie może się dowiedzieć o przydziale mieszkania, gdyż poczta nie dochodzi na Mokotowską w związku z remontem mostu Poniatowskiego, przez co nie działają windy na Muranowie.

Takie to uzasadnienia znajdowano w PRL, i , jak widać, taką samą logikę prezentują dziś urzędnicy sporządzający pisma Prezydentowi Miasta: Jak rozumiem, nie da się wykonać nawet kilkunastu metrów chodnika lub alejki koło skupiska bloków przy ulicy Padniewskiego bez przebudowy skrzyżowania Jana Pawła II i Tomickiego.

Ciekawszy jest jednak inny fragment prezydenckiej odpowiedzi dotyczącej wspomnianego terenu:
„W 2007 została opracowana koncepcja przebudowy ul. Tomickiego, która ma na celu uwzględnienie i uporządkowanie ruchu pieszego na przedmiotowych drogach. Kontynuacja realizacji wskazanego zadania nastąpi w przypadku zabezpieczenia odpowiednich środków finansowych w budżecie Miasta Krakowa.”

Trudno o większe kuriozum: Podczas gdy jednostki pomocnicze podlegające wladzom miasta twierdzą, że trzeba wykonać koncepcję inwestycji (podają nawet w piśmie orientacyjne koszta jej opracowania!), równocześnie z oficjalnego pisma Prezydenta Miasta dowiadujemy się, że taka koncepcja jest opracowana. Ba! Powstała już cztery lata temu. Stanislaw Bareja w swoich filmach opisujących absurdy życia w PRL-u nie wpadł by na coś takiego.

Radni dzielnic w roli chłopca do bicia

Nowa Huta jest najbardziej niedoinwestowaną częścią Krakowa, a dysproporcje w tej mierze są porażające. W pięciu dzielnicach nowohuckich mieszka jedna trzecia mieszkańców Krakowa, ale trafia tutaj jedynie około jednej dziesiątej środków. W Krakowie rządzą Platforma Obywatelska posiadająca przewage w Radzie Miasta oraz ludzie z otoczenia prezydenta Majchrowskiego. Tymczasem są osoby, które chcąc odwrócić uwagę od pewnych faktów, zamierzają w roli chłopca do bicia ustawić właśnie… radnych dzielnic. Od parunastu tygodni żyją własnym życiem plotki, głoszące, że to właśnie radni dzielnicy odpowiadają za zły stan infrastruktury. Przeglądając np. internet można zresztą spotkać się z kilkoma wersjami. Jedna głosi że winna wszelkiego zła jest w ogóle Rada, inna obwinia radnych PiS i niezależnych, jeszcze inna wersja sugeruje, że ci źli to „radni PiSu i Tomasz Poller” (przepraszam, że o sobie, ale takie perełki naprawdę znalazłem).

Najbardziej rozbawiają mnie wypowiedzi w stylu: Radni dzielnicy, rozejrzyjcie się dokoła siebie. Na trawniki i chodniki spójrzcie. Popracujcie wreszcie merytorycznie. Pomyślcie wreszcie o chodnikach, zacznijcie szanować mieszkańców… bla bla bla, itd., itp.

Jeżeli coś takiego powtarza ktoś niezorientowany, trudno się dziwić. Ale kiedy słowa tego rodzaju padają np. z ust lokalnego polityka z partii rządzacej, decydującej o polityce finansowej miasta?

Mieszkańcy uprawiają partyzantkę

Tymczasem mieszkańcy, przyzwyczajeni do przedzierania się iście partyzanckimi scieżkami przez chaszcze, sami zaczęli uprawiać partyzantkę. Na jednej ze wspomnianych, pozbawionych nawierzchni ścieżek, znajdowała się wielka dziura, w której można było po prostu złamać nogę. Otóż, w ramach owych działań partyzanckich, jeden z mieszkańców, przeprowadzając udaną akcję, przywiózł gruz i żwir i dziurę zasypał. Nazwiska nie podaję, bo władze miasta, troszczące się o dobro mieszkańców i czuwające nad infrastrukturą, gotowe jeszcze wytoczyć mu proces z powodu „samowoli budowlanej”.

(Od Redakcji): Autor jest radnym Dzielnicy XVIII. Tekst ukazał się także na łamach „Głosu – Tygodnika Nowohuckiego”